Dzieckiem być. Wyrastać z dzieciństwa czy pozostać dzieckiem? (rozprawka)
Przykładowe wypracowanie
Jak najdłużej cieszyć się z dzieciństwa czy spieszyć się, aby być dorosłym? Ja nie mam żadnych wątpliwości – nie spieszy mi się do dorosłości – ba, chciałabym w środku zostać na zawsze dzieckiem.
Czemu? Ze zdziwieniem patrzę czasem na moje koleżanki, które nie mogą się doczekać, aż w kieszeni będą miały upragniony dowód osobisty. Jest on dla nich jak przepustka do lepszego, bo dorosłego życia. A ja, gdyby to tylko było możliwe, na zawsze miałabym 15 lat! Nie spieszy mi się do codziennych obowiązków, zamartwiania się o to, czy będę miała pracę i uda mi się utrzymać rodzinę. Magia osiemnastych urodzin wcale na mnie nie działa.
Niektórym dzieciństwo kojarzy się z dziecinnością. A to wcale nieprawda! Dzieciństwo to niekoniecznie wieczne zabawy – przecież można być dojrzałym dzieckiem – chociażby takim, jak Mały Książę.
Co tak mnie pociąga w byciu dzieckiem? To wyjątkowe spojrzenie na świat – wrażliwość, umiejętność dostrzegania tego, co naprawdę ważne, cieszenie się drobiazgami. I pewna beztroska, świadomość, że w razie kłopotów czy po prostu gorszego dnia mam prawo usiąść sobie w kąciku, nawet trochę popłakać i nie zgrywać twardziela.
Jest jeszcze coś – dorosłym pewnych rzeczy po prostu nie wypada robić. Czy kiedy będę już stateczną panią, będę mogła pozwolić sobie na dzikie podskoki tylko dlatego, że po długiej zimie wyszło słońce? Czy będę mogła leżeć na śniegu, wkładać kolorowe podkolanówki lub śmiać się bez powodu? A może ktoś stwierdzi, że już mi to nie przystoi?
Czas nieubłagalnie pędzi i chwila, kiedy stanę się dorosła, zbliża się wielkimi krokami. Mam jednak nadzieję, że na zawsze pozostanie we mnie coś z dziecka, że nigdy nie będę w pełni dorosła.
Zastanów się i zgromadź argumenty na poparcie tezy:
a) że lepiej zostać dzieckiem:
- dzieciństwo to czas beztroski, radości i zabawy
- dziecko tylko w pewnym stopniu ponosi odpowiedzialność za swoje czyny, łatwiej też mu się wybacza
- dziecięce problemy nie dorównują randze tym dorosłym
- dziecko najczęściej jest w centrum uwagi całej rodziny
- dziecko ma wyjątkową wrażliwość i umiejętność dostrzegania tego, na co dorośli nie zwracają uwagi lub uważają za nieistotne (przypomnij sobie Małego księcia)
b) że lepiej jak najszybciej wkroczyć w dorosłość:
- dorosłość wiąże się z samodzielnym podejmowaniem decyzji, co może być kuszące
- dorosły odpowiada sam przed sobą, nie musi się nikomu z niczego tłumaczyć, nikt mu niczego nie nakazuje i nie zakazuje
- bycie dorosłym wiąże się z posiadaniem własnych pieniędzy
- dorosły nie musi chodzić do znienawidzonej przez niektóre dzieci szkoły
Rozprawka – czyli jak ją poprawnie napisać?
To jedna z trudniejszych form wypowiedzi, ale po opanowaniu jej podstawowych zasad nie powinna sprawić większych problemów. Co ważne, rozprawka jest bardzo „sformalizowana” – wystarczy trzymać się stałych reguł, aby jej napisanie nie sprawiło większych problemów.
Zapamiętaj podstawowe zasady, które rządzą tą formą:
- głównym zadaniem rozprawki jest uzasadnienie swoich poglądów i przekonywanie do przedstawionej w temacie rozprawki tezy,
- język rozprawki jest bardzo charakterystyczny – wystarczy zapamiętać specyficzne dla niego sformułowania – np. zwroty na wprowadzanie kolejnych argumentów,
- rozprawka jest zbiorem uporządkowanych argumentów. To ważne – uporządkowanych! Nieprzemyślane i chaotycznie wymieniane argumenty na poparcie tezy znacznie obniżą wartość pracy!
Dobór argumentów
Odpowiedni dobór argumentów to bardzo ważna część rozprawki – bo to od nich w głównej mierze zależy wartość pracy i to, czy uda Ci się przekonać kogoś do swojego zdania.
Wypisz sobie wszystkie myśli, które nasunęły Ci się w związku z tematem pracy i mogłyby stanowić argument na poparcie Twojej tezy. Wybierz trzy, cztery – te najważniejsze, najtrafniejsze, które będziesz potrafił dobrze umotywować. Więcej argumentów wprowadziłoby tylko w pracy niepotrzebny bałagan.
Jeśli wybrałeś już argumenty, uporządkuj je, by stwarzały wrażenie dobrze dobranych i przemyślanych. Możesz uporządkować je tematycznie lub według hierarchii ważności.
Weź też pod uwagę, że w rozprawce siłę przekonywania mają nie tylko argumenty, ale i język, jakim się posługujesz. Postaraj się, żeby odbiegał trochę od języka codziennego – ma być jasny, zrozumiały, konkretny (beż żadnego wodolejstwa). Jeśli możesz, wzbogać go fachowym słownictwem.
Te sformułowania na pewno się przydadzą!
Wprowadzenie tezy – możesz użyć sformułowań:
- W pełni zgadzam się z tezą zawartą w temacie pracy…
- Nie mogę nie zgodzić się ze stwierdzeniem…
- Będę bronił tezy zawartej w temacie…
Wprowadzanie argumentów – możesz użyć tradycyjnego: moim pierwszym argumentem, moim drugim (następnym) argumentem jest… A może oryginalniej?
- Na poparcie swojej tezy przytoczę to, że…,
- moje słowa znajdą odzwierciedlenie w fakcie, iż…,
- dodatkowym argumentem, który potwierdzi tezę…,
- z całą pewnością…
Pamiętaj też o czasownikach, które wyrażają Twoje zdanie: uważam, moim zdaniem, sądzę, myślę, według mnie – są bardzo potrzebne przy pisaniu rozprawki.
Sformułowania, które przydadzą Ci się na zakończenie rozprawki:
- podsumowując swoje rozważania, muszę zgodzić się (nie zgodzić) z tezą zawartą w temacie pracy…,
- argumenty, które przytoczyłem, potwierdzają myśl zawartą w temacie pracy…
Zaplanuj pisanie rozprawki!
1. Przemyśl problem zawarty w temacie, zdecyduj, jakie jest Twoje zdanie.
2. Zbierz argumenty na poparcie lub obalenie tezy. Uszereguj je w kolejności od najważniejszego.
3. Stwórz schemat pracy – pomyśl, jak wprowadzisz kolejne argumenty.
4. Pamiętaj o trójczłonowej budowie wypracowania – wstępie, rozwinięciu i zakończeniu. Zachowaj odpowiednie proporcje.
5. Nie zapomnij o akapitach, którymi będziesz wprowadzać kolejne myśli!
6. Zakończenie to bardzo ważna część rozprawki – choć bardzo często niesłusznie przez Was bagatelizowana. Zostaw kilka minut na dokładne przemyślenie, jak zakończysz swoją pracę – i niech to nie będzie powtórzenie zdania
ze wstępu – pomyśl i stwórz coś oryginalnego!
Cytaty o dzieciństwie
Dzieciństwo jest dobre dlatego, że każdy dzień zaczyna życie na nowo, bez ciężaru dnia wczorajszego.
Anna Kamieńska
Tam, gdzie nie ma dzieci, brakuje nieba.
Algernon Charles Swinburne
Dziecko jest chodzącym cudem, jedynym, wyjątkowym i niezastąpionym.
Phil Bosmans
To nie to, że z wiekiem stajemy się dziećmi. Wiek po prostu pokazuje, jakimi dziećmi pozostaliśmy.
Johann Wolfgang Goethe
Dzieci mają wręcz cudowną moc, aby zmieniać się we wszystko, w co tylko zapragną.
Jean Cocteau
Kto nigdy nie był dzieckiem, nie może stać się dorosłym.
Charles Chaplin
Zapamiętaj filmy o dzieciństwie!
Awantura o Basię, reż. Maria Kaniewska
Tajemniczy ogród, reż. Agnieszka Holland
Korczak, reż. Andrzej Wajda
W pustyni i w puszczy, reż. Władysław Ślesicki
Zobacz: