1. Co to jest fonetyka?
Dział językoznawstwa (nauki o języku) zajmujący się głoskami (np. ich wymową, zapisem, podziałem).

2. Co to jest głoska?
Najmniejszy dźwięk ludzkiej mowy.
Głoski zapisujemy za pomocą liter, jednak jednej głosce nie zawsze odpowiada jedna litera.
Np. głosce t odpowiada litera t, ale już dź to dwie litery, a jedna głoska.

3. Czym się różnią samogłoski od spółgłosek?
Samogłoski powstają przy większym rozwarciu jamy ustnej, są donośniejsze.
W języku polskim są jedynymi głoskami, które są sylabotwórcze (bez samogłoski nie ma sylaby!).

4. Wymień wszystkie polskie samogłoski.
Są to: a, ą, e, ę, i, o, u (zapisywane też niekiedy jako ó), y.

5. Które samogłoski są ustne, które nosowe?
Ustne: a, e, i, o, u (także zapisywane jako ó), y.
Nosowe: ą, ę.

6. Jak dzielimy spółgłoski?
Jest kilka różnych podziałów. Między innymi na:

  • ustne i nosowe;
  • twarde i miękkie;
  • dźwięczne i bezdźwięczne.

7. Czym się różnią głoski ustne od nosowych?
To, czy głoska jest ustna, czy nosowa zależy od ułożenia podniebienia miękkiego.
Jeśli podniebienie miękkie jest podniesione, powietrze przepływa tylko przez jamę ustną i powstają głoski ustne.
Jeśli podniebienie miękkie jest opuszczone, powietrze przepływa i przez jamę ustną i nosową, i powstają głoski nosowe.

8. Wymień głoski nosowe.
Samogłoski: ą, ę.
Spółgłoski: m, mi, n, ń (ni).
Jest ich znacznie mniej niż głosek ustnych.

9. Jak powstają spółgłoski twarde, a jak miękkie?
Gdy środkowa część języka opuszcza się, powstają spółgłoski twarde, np. t, d. Kiedy ta część języka zbliża się do podniebienia twardego lub z nim zwiera, powstają spółgłoski miękkie (np. ć, dź).

10. Czy części mowy i części zdania to to samo?
Nie, części mowy mogą pełnić funkcję różnych części zdania lub nawet funkcjonować poza zdaniem.
Np. rzeczownik to część mowy. W zdaniu może pełnić np. funkcję podmiotu, ale nie tylko. Także choćby funkcję dopełnienia.
Podmiot, orzeczenie czy dopełnienie to części zdania.
A już np. wyraz „z” jest przyimkiem (część mowy), samodzielnie jednak nie tworzy części zdania, nieodmienne wyrazy „ha”, „hej” nazywamy wykrzyknikami, występują niejako poza zdaniem, nie wchodzą w związki z innymi wyrazami.

11. Jak dzielimy części mowy?
Na odmienne i nieodmienne.
Odmienne to te, które w różnych kontekstach przybierają różne formy fleksyjne, nieodmienne to takie, które zawsze występują w tej samej formie (nie zmieniają formy).

12. Wymień odmienne i nieodmienne części mowy.
Do odmiennych części mowy należą: czasownik, rzeczownik, przymiotnik, liczebnik, zaimek (rzeczowny, przymiotny, liczebny).
Nieodmienne są: przysłówek, przyimek, spójnik, wykrzyknik, partykuła, a także zaimek przysłowny. Nie odmieniają się także niektóre formy czasowników, np. imiesłów przysłówkowy i bezokolicznik.

13. Co to jest koniugacja?
To odmiana czasownika przez osoby, czasy, tryby i strony, a także zespół form odmiany czasownika.

14. Co to jest deklinacja?
To odmiana rzeczownika i innych części mowy przez przypadki, a także zbiór wszystkich form wyrazu odmieniającego się przez przypadki tzw. paradygmat fleksyjny.

15. Jak się nazywa nauka o odmianie wyrazów?
Fleksja.

16. Przez co odmienia się rzeczownik?
Przez przypadki i liczby (istnieją jednak rzeczowniki nieodmienne, np. deesis lub mające tylko formę liczby mnogiej – np. nożyce, a także rzeczowniki mające w liczbie pojedynczej tylko jedną formę, a w liczbie mnogiej wiele form – np. muzeum).

17. Co to znaczy, że rzeczownik występuje w 3 rodzajach, a nie odmienia się przez rodzaje?
Jesteśmy w stanie określić, jakiego rodzaju jest rzeczownik.
Np. wyrazy: siostra, pelargonia, klacz, mapa są rodzaju żeńskiego, łączą się z odpowiednimi formami przymiotników (stara mapa, dobra siostra) i czasowników (pelargonia kwitła, klacz rżała).
Nie odmieniają się jednak przez rodzaje tak jak przymiotniki: stara, stary, stare. No bo jaka niby miałaby być męska forma od wyrazu mama czy pelargonia?