• Tytuł: Hołd trzech króli
  • Autor: Domenico Ghirlandaio, właściwie Domenico di Tommaso Bigordi (1449-1494), przydomek oznacza „girlandę”
  • Narodowość: Włoch
  • Czas powstania: 1487
  • Tematyka: religijna
  • Technika wykonania: olej na desce
  • Wymiary: średnica 172 cm
  • Muzeum, w którym można obejrzeć dzieło: Galleria Uffizi, Florencja

Oto pokłon króli w prawdziwie dworskim stylu: bogactwo i przepych na każdym kroku. Prawie nie ma śladu po ubogiej stajence…

  • Oprócz rozbudowanej sceny hołdu króli, artysta umieścił jeszcze dwa inne wydarzenia. Po lewej stronie, na skale, anioł obwieszcza pasterzom narodziny Zbawiciela, a po prawej widać pędzących żołnierzy Heroda.
  • Drobiazgowe opracowanie szczegółów, zwłaszcza aureoli, koron, haftów, uprzęży końskich czy zbroi wynika z zawodu autora dzieła, który był złotnikiem.
  • Wszyscy władcy albo już zdjęli korony, które leżą u ich stóp, albo są im one zdejmowane przez sługi. Zdjęcie koron przez ziemskich króli oznacza pokorę wobec Władcy Świata.
  • Z boku wszystkiemu przygląda się święty Józef.
  • Elementem zupełnie niemającym nic wspólnego z treścią malowidła jest pejzaż na trzecim planie. Arkady budowli otwierają się na piękny widok nadmorskiego miasteczka. Można tam dostrzec wieże – symbol władzy mieszczańskiej, domy czy statki.
  • W samym centrum, na pierwszym planie, siedzi Matka Boska z Jezusem na kolanach, przyjmującym hołd króli.
  • Królowie prezentują trzy pokolenia: starzec z długimi włosami i taką też brodą pochyla się przed Jezusem, przyglądając Mu się uważnie; monarcha w średnim wieku klęczy, oglądając się przez ramię, skupia uwagę na czymś zupełnie innym, a najmłodszy król z przejęciem oczekuje powitania Dzieciątka.

 

Przykładowe pytania egzaminacyjne

Miejscem narodzenia Chrystusa malarz uczynił:

A. drewnianą szopę ze słomianym daszkiem,
B. antyczne ruiny z wielkimi arkadami,
C. ruiny współczesnej sobie budowli,
D. bogaty zamek królewski.

Odp. C.

Jakie sceny związane z Bożym Narodzeniem najchętniej malowali artyści?

Przykładowa odp.:
Świętą Rodzinę, pasterzy odwiedzających nowonarodzonego Jezusa, wizytę trzech króli w stajence, czyli scenę najczęściej nazywaną hołdem trzech króli.

 

Triki kompozycyjne

Kompozycja na planie koła
Wszystkie postacie znajdujące się wokół Maryi z Dzieciątkiem tworzą krąg, który zamknięty jest przez zwierzęta: konie, osła i byka. Ludzie tak zostali ustawieni, aby jak najszczelniej wypełnić pole obrazu i podkreślić jego kształt (rondo).

„Wczoraj” i „dziś”
Europejczycy najczęściej wyobrażali sobie, że Chrystus urodził się w stajence. Dlatego na tym obrazie widnieje drewniana konstrukcja. Jednak artysta chcąc uwspółcześnić to wydarzenie i przybliżyć realia ówczesnym odbiorcom, typową stajenkę umieścił w ruinach piętnastowiecznej budowli. To w niej mógłby się narodzić Jezus w 1487 roku. Również stroje prezentują modę z końca XV wieku.

Widoczna data
Aby widz nie miał wątpliwości, w którym roku został namalowany ten obraz, to data widnieje na dole pierwszego planu. Rok został wyryty na kamieniu, a rzymskie cyfry informują: MCCCCLXXXVII (1487).

Naturalność postaci
Świetnie oddane spojrzenia
ludzi otaczających Świętą Rodzinę, nadają wrażenie naturalności każdej osobie.