Uniwersalizm Europy w średniowieczu i dziś – próba porównania.
Zgromadź jak najwięcej informacji o epoce średniowiecza, jej kulturze, literaturze, obyczajach. Zajrzyj również do podręcznika do historii. Zastanów się, czy dostrzegasz jakieś podobieństwa między Europą średniowieczną a dzisiejszą.
Wstęp
Co to jest uniwersalizm? To pewna jednorodność, jednolitość. O uniwersalizmie możemy mówić w różnych sferach: kulturowej, gospodarczej czy społecznej.
Rozwinięcie – Argumenty
Etos rycerski (nie mylić z eposem rycerskim – to gatunek literacki) Sprawdźmy więc, co było jednolitego w Europie średniowiecznej i co jest jednolite w dzisiejszej.
- Język – w średniowieczu wspólnym językiem, także literackim, była na naszym kontynencie łacina, dziś rolę języka międzynarodowego pełni angielski.
- Ustrój polityczny – wtedy panowała we wszystkich krajach monarchia (władza królewska lub cesarska), obecnie również wszystkie kraje europejskie mają taki sam ustrój – ale jest nim demokracja.
- Ustrój gospodarczy – w tamtej epoce był nim feudalizm, wszędzie w Europie obowiązywała zasada lenna, dzisiaj także obserwujemy jednolitość gospodarczą – panuje kapitalizm i zasada wolnego rynku.
- Te same wzorce parenetyczne (wzory postaw) – w średniowieczu były to: wzorzec rycerza, świętego ascety i chrześcijańskiego władcy, dzisiaj to w dużej mierze wzorce kreowane przez media. Wszyscy jednak chcielibyśmy być piękni i młodzi jak idole z ekranu lub stać się ludźmi sukcesu. Tak więc i wówczas, i dziś cała europejska społeczność żyje tymi samymi marzeniami i mitami.
- Kultura – wszyscy wykształceni ludzie średniowiecza czytali te same gatunki literackie: eposy i romanse rycerskie, legendy o świętych, a na scenach teatralnych oglądali moralitety. Podobnie jest dzisiaj: w czasach globalnej wioski wszyscy oglądamy te same seriale telewizyjne i filmy, czytamy taką samą literaturę.
- Sztuka – w wiekach średnich styl romański i gotycki panowały na przestrzeni całego kontynentu; dziś jest większa różnorodność konwencji, ale w tym samym czasie tendencje w sztuce czy architekturze w większości krajów europejskich są zbliżone, na przykład postmodernizm.
- W epoce średniowiecza autorytet papiestwa miał wymiar ponadnarodowy, stał ponad władzą świecką poszczególnych państw, dziś podobną funkcję pełnią różnorodne organizacje, na przykład Rada Europy czy ONZ.
Wnioski
Mogą być zaskakujące! Pomimo oczywistych różnic społecznych i cywilizacyjnych łatwo dostrzec podobieństwa w strukturze Europy średniowiecznej i współczesnej. Zjawisko uniwersalizmu jest typowe dla obydwu epok, które porównywaliśmy. Może więc średniowiecze nie jest epoką tak obcą, odległą i dziwaczną, jak się nam pozornie wydaje?