Literackie wizerunki ludzi niepokornych. Skonfrontuj postawę trzech bohaterów, zwracając uwagę na sposób ich kreacji i funkcje w świecie przedstawionych utworów.

Komentarz:

Opcji tyle, ilu różniących się bohaterów (zbuntowanych) będziesz w stanie przywołać. Ale konstrukcja pracy w każdym przypadku podobna. Konfrontujesz ze sobą trzy różne sposoby buntu wobec – i tu wybierasz kategorię, wedle której będziesz wybierał postaci. Może to być bunt wobec wojny, systemu, moralności. Pole do popisu ogromne, bo nie została określona żadna epoka literacka.

Przywołaj pojęcie:

Oportunizm – absolutnie przeciwstawna do buntu postawa życiowa, polegająca na zupełnie biernym przyjmowaniu zdarzeń. (w pewnych sytuacjach możesz to utożsamić z konformizmem).

Strategie realizacji tematu:

  • Możliwość I:
    Wybierz jedną z kategorii, wobec których bohaterowie byli niepokorni, np. miłość. Temat możesz zawęzić tylko do kobiet, obalając mit, że bunt to zajęcie zdecydowanie męskie. Sięgnij po przykład antycznej bojowniczki w imię braterskiej miłości (Antygona). Kolejna kobieta to romantyczna Grażyna, łamiąca zasady w imię miłości do ojczyzny. Wspomnij o odważnym popełnieniu mezaliansu (Justyna Orzelska). Na koniec w ramach kontrapunktu przywołaj bunt – nieudany, niepokornego – pozornego, czyli Zbigniewa Dulskiego. Żeby uniknąć posądzenia o feminizm, wspomnij o znacznym wzroście liczby bohaterów niepokornych w czasach historycznie trudnych.
  • Możliwość II:
    Wybierasz kryterium buntu o podłożu patriotycznym. Nie ominiesz romantyzmu i jego bohaterów szaleńców (zdecyduj się na jednego!). Patriotyzm nie wprost i nie od razu, czyli Andrzej Kmicic i młody Cezary Baryka. Tym razem sami mężczyźni. Niepokorność przedstawiasz jako alternatywę dla czasów trudnych. Dla ubarwienia możesz dopisać własne przemyślenia na temat tego, wobec czego obecnie jesteśmy niepokorni.

Nie zapomnij o tekstach:

Możliwość I:

• Sofokles Antygona
• Adam Mickiewicz Grażyna
• Eliza Orzeszkowa Nad Niemnem
• Gabriela Zapolska Moralność pani Dulskiej

Możliwość II:

• Adam Mickiewicz Dziady cz. III
• Henryk Sienkiewicz Potop
• Stefan Żeromski Przedwiośnie

Dotyczy motywów:

  • ojczyzna
  • miłość
  • heroizm
  • człowiek
  • bunt