Od Adama i Ewy do… Przedstaw problem utraty domu, utraty swojego miejsca, swojej przynależności. Odwołaj się do utworów literackich różnych epok.

Komentarz:

Temat rzeka, łatwo się w nim utopić. Bardzo wieloznaczny. Klucz do analizy to utrata domu, miejsca – rozumiana dosłownie albo metaforycznie. Opcją najbardziej wyczerpującą jest przemieszanie ujęcia dosłownego i metaforycznego. Słowo outsider będzie najczęściej używane.

Strategie realizacji tematu:

  • Możliwość I:
    Potraktuj brak domu dosłownie, wskaż konsekwencje. Zacznij od biblijnej eksmisji, nie ograniczając się jednak do Adama i Ewy. Przypomnij antycznych bezdomnych (Odys i Dedal). Skontrastuj postacie, które na utratę swojego miejsca na ziemi zostały skazane, z tymi, którzy sami ją wybrali. Nie zapomnij o bohaterze Wielkiego testamentu François Villona. Zakończ historią św. Aleksego. Zastanów się, kiedy życie „poza domem” jest niszczące, a kiedy jest sposobem na samouświadomienie. Żeby uatrakcyjnić pracę, możesz przywołać współczesne przykłady życia na obczyźnie, daleko od domu (obcokrajowcy, uchodźcy).
  • Możliwość II:
    Utrata domu, bezpiecznego schronienia, ale przede wszystkim poczucie wyobcowania to temat przewodni romantycznych dzieł. Zacznij od Giaura, wspomnij Konrada Wallenroda. ­Sięgnij po neoromantycznego Judyma (Ludzie bezdomni), podsumuj współczesną sztuką Janusza Głowackiego (Antygona w Nowym Jorku). Zakończ wahaniem, który rodzaj bezdomności jest gorszy: czy dosłowny, czy metafo­ryczny.
  • Możliwość III:
    Opcja patriotyczna. Utrata domu – czyli ojczyzny. Motywem przewodnim w romantyzmie jest pielgrzym, tułacz tęskniący za krajem. Zacznij od Hymnu Juliusza Słowackiego. Napisz o Stepach akermańskich Adama Mickiewicza. Dom stracił też bohater noweli Henryka Sienkiewicza (Latarnik). Wiek XX -pokolenie Kolumbów – napisz o tych, którzy do kraju nie mogli wrócić po wojnie. Na koniec postaw pytanie, czy teraz tęsknota za ojczyzną jeszcze istnieje. Ale to i tak będzie wąskie potraktowanie tematu. Zaznacz, że rozumiesz pozostałe znaczenia utraty domu.

Nie zapomnij o tekstach:

Możliwość I:
• Biblia – Księga Rodzaju
• Mitologia – Odyseusz, Dedal
• Legenda o świętym Aleksym

Możliwość II:
• George Byron Giaur
• Adam Mickiewicz Konrad Wallenrod
• Stefan Żeromski Ludzie bezdomni
• Janusz Głowacki Antygona w Nowym Jorku

Możliwość III:
• Juliusz Słowacki Hymn
• Adam Mickiewicz Stepy akermańskie
• Henryk Sienkiewicz Latarnik
• Roman Bratny Kolumbowie. Rocznik 20

Dotyczy motywów:

  • Dom
  • Ojczyzna
  • Emigracja
  • Bezdomność