Charakterystyka zawodu

  • Operator obrazu to jeden z bardziej bardziej prestiżowy zawód z branży filmowej.
  • Nadzoruje i koordynuje pracę realizatorów, kamerzystów oraz fotografów na planie.
  • Jest łącznikiem, który przekazuje pomysły reżysera pozostałym członkom ekipy filmowej.
  • Operator obrazu jest odpowiedzialny za jakość artystyczną i techniczną obrazu.
  • Wraz z reżyserem ustala harmonogram zdjęciowy na planie. Przy kręceniu scen plenerowych musi uwzględnić zmieniające się warunki pogodowe, zmiany nasłonecznienia itp. Dlatego ściśle współpracuje z zespołem oświetleniowców.

Predyspozycje

  • Jest to zawód, w którym potrzebna jest wyobraźnia. Trzeba umieć przewidzieć efekt końcowy takiego a nie innego sposobu filmowania scen.
  • Trzeba mieć bardzo duże poczucie estetyki, rozwinięty zmysł artystyczny, kreatywność i pomysłowość.
  • W tym zawodzie liczy się duże doświadczenie, dlatego trzeba wykorzystywać każdą okazję i możliwości rozwoju, nawet tych bez wynagrodzenia.

Jak zostać operatorem obrazu?

  • Należy wybrać się do szkoły filmowej na kierunek operatorski lub realizacji obrazu filmowego, telewizyjnego i fotografii. To oznacza wstąpienie w szeregi studentów Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi, Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu, Uniwersytetu Śląskiego Wyższej Szkoły Sztuki i Projektowania w Łodzi.
  • Przyszły operator nie jest też bez szans wybierając inną ścieżkę, np. specjalności fotograficzne w akademiach sztuk pięknych (np. Kraków, Gdańsk) lub szkołach policealnych. Jeśli ukończył inne studia, może wybrać studia podyplomowe z zakresu operatorstwa lub realizacji filmowej i telewizyjnej.

W Polsce są tylko dwie uczelnie wyższe kształcące w tym kierunku:

  • Uniwersytet Śląski w Katowicach
    Wydział Radia i Telewizji
  • Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna w Łodzi
    Wydział Operatorski i Filmowy
    Studia 4-letnie dzienne magisterskie, specjalność: operator filmowy i telewizyjny; realizacja filmów animowanych i filmowych efektów specjalnych.

Studia

  • Podczas trwania nauki studenci opanowują wiedzę teoretyczną i praktyczną, potrzebną przy tworzeniu utworu filmowego lub telewizyjnego.
  • Poszczególne lata mają określony program zadań praktycznych i warsztatów, bo praktyki są tu kluczem do osiągnięcia profesjonalizmu. W ich ramach studenci wykonują etiudy filmowe i telewizyjne, dysponując profesjonalnym sprzętem.
  • Prócz tego mają sporo zajęć humanistycznych, historii sztuki, wiedzy o filmie, plastyki, fotografiki, scenografii i historii filmu.

Praca

  • Operator obrazu może znaleźć zatrudnienie przy produkcjach filmów, reklam, seriali telewizyjnych. Nie ma znaczenia gatunek, treść oraz forma.
  • Niektórzy po ukończeniu nauki wybierają samą fotografię pracując w w agencjach reklamowych i gazetach.
  • Oczywiście marzeniem wszystkich jest praca na planie filmowym – ale tam dostają się nieliczni i naprawę najlepsi.

Na czym polega praca

  • Należy do pionu operatorskiego, czyli ekipy realizującej zdjęcia.
  • Operator obrazuj est odpowiedzialny za artystyczną i techniczną stronę filmu.
  • Ściśle współpracuje z reżyserem ustalając szczegółowy harmonogram zdjęciowy na planie oraz ustala kompozycję kadru, rodzaje stosowanych planów, kąty ujęć kamery i sposób oświetlenia.
  • Nadzoruje i koordynuje pracę operatorów kamer oraz osób odpowiedzialnych za oświetlenie.
  • Jest odpowiedzialny za sposób zapisu obrazu oraz techniki i sprzęt wykorzystany do realizacji filmu czy programu telewizyjnego.
  • Na podstawie oględzin obiektów zdjęciowych i planu ocenia możliwości ustawienia światła i kamer.
  • Zazwyczaj przyjeżdża na plan jako jeden z pierwszych. Pilnuje aby plan był gotowy do kręcenia zdjęć zanim pojawi się reżyser i aktorzy.

Wymagania

  • Jeśli chciałbyś pracować na tym stanowisku będziesz musiał znać techniki rejestracji i montażu obrazu, jak również umieć obsługiwać kamerę oraz inne urządzenia którymi posługują się realizatorzy dźwięku, obrazu, oświetleniowcy, itd.
  • Niezbędna w tym zawodzie jest wyobraźnia, kreatywność oraz zmysł estetyczny.
  • W tym fachu najważniejsze są uzdolnienia fotograficzne i odpowiedni warsztat.
  • Operatorowi potrzebna jest wyobraźnia przestrzenna, znajomość konwencji filmowych, historii filmu oraz wiedza techniczna na temat sprzętu, którym się posługuje.
  • Coraz częściej konieczna jest również znajomość nowoczesnego oprogramowania komputerowego.

Status społeczny

Operator, zwłaszcza operator filmowy jest dziś zaliczany do czołówki zawodów filmowych.
Przed nim jest tylko reżyser i aktor. W branży jest ceniony i szanowany. Zwykle też dobrze wynagradzany.