Charakterystyka zawodu
- Operator obrazu to jeden z bardziej bardziej prestiżowy zawód z branży filmowej.
- Nadzoruje i koordynuje pracę realizatorów, kamerzystów oraz fotografów na planie.
- Jest łącznikiem, który przekazuje pomysły reżysera pozostałym członkom ekipy filmowej.
- Operator obrazu jest odpowiedzialny za jakość artystyczną i techniczną obrazu.
- Wraz z reżyserem ustala harmonogram zdjęciowy na planie. Przy kręceniu scen plenerowych musi uwzględnić zmieniające się warunki pogodowe, zmiany nasłonecznienia itp. Dlatego ściśle współpracuje z zespołem oświetleniowców.
Predyspozycje
- Jest to zawód, w którym potrzebna jest wyobraźnia. Trzeba umieć przewidzieć efekt końcowy takiego a nie innego sposobu filmowania scen.
- Trzeba mieć bardzo duże poczucie estetyki, rozwinięty zmysł artystyczny, kreatywność i pomysłowość.
- W tym zawodzie liczy się duże doświadczenie, dlatego trzeba wykorzystywać każdą okazję i możliwości rozwoju, nawet tych bez wynagrodzenia.
Jak zostać operatorem obrazu?
- Należy wybrać się do szkoły filmowej na kierunek operatorski lub realizacji obrazu filmowego, telewizyjnego i fotografii. To oznacza wstąpienie w szeregi studentów Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi, Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu, Uniwersytetu Śląskiego Wyższej Szkoły Sztuki i Projektowania w Łodzi.
- Przyszły operator nie jest też bez szans wybierając inną ścieżkę, np. specjalności fotograficzne w akademiach sztuk pięknych (np. Kraków, Gdańsk) lub szkołach policealnych. Jeśli ukończył inne studia, może wybrać studia podyplomowe z zakresu operatorstwa lub realizacji filmowej i telewizyjnej.
W Polsce są tylko dwie uczelnie wyższe kształcące w tym kierunku:
- Uniwersytet Śląski w Katowicach
Wydział Radia i Telewizji - Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna w Łodzi
Wydział Operatorski i Filmowy
Studia 4-letnie dzienne magisterskie, specjalność: operator filmowy i telewizyjny; realizacja filmów animowanych i filmowych efektów specjalnych.
Studia
- Podczas trwania nauki studenci opanowują wiedzę teoretyczną i praktyczną, potrzebną przy tworzeniu utworu filmowego lub telewizyjnego.
- Poszczególne lata mają określony program zadań praktycznych i warsztatów, bo praktyki są tu kluczem do osiągnięcia profesjonalizmu. W ich ramach studenci wykonują etiudy filmowe i telewizyjne, dysponując profesjonalnym sprzętem.
- Prócz tego mają sporo zajęć humanistycznych, historii sztuki, wiedzy o filmie, plastyki, fotografiki, scenografii i historii filmu.
Praca
- Operator obrazu może znaleźć zatrudnienie przy produkcjach filmów, reklam, seriali telewizyjnych. Nie ma znaczenia gatunek, treść oraz forma.
- Niektórzy po ukończeniu nauki wybierają samą fotografię pracując w w agencjach reklamowych i gazetach.
- Oczywiście marzeniem wszystkich jest praca na planie filmowym – ale tam dostają się nieliczni i naprawę najlepsi.
Na czym polega praca
- Należy do pionu operatorskiego, czyli ekipy realizującej zdjęcia.
- Operator obrazuj est odpowiedzialny za artystyczną i techniczną stronę filmu.
- Ściśle współpracuje z reżyserem ustalając szczegółowy harmonogram zdjęciowy na planie oraz ustala kompozycję kadru, rodzaje stosowanych planów, kąty ujęć kamery i sposób oświetlenia.
- Nadzoruje i koordynuje pracę operatorów kamer oraz osób odpowiedzialnych za oświetlenie.
- Jest odpowiedzialny za sposób zapisu obrazu oraz techniki i sprzęt wykorzystany do realizacji filmu czy programu telewizyjnego.
- Na podstawie oględzin obiektów zdjęciowych i planu ocenia możliwości ustawienia światła i kamer.
- Zazwyczaj przyjeżdża na plan jako jeden z pierwszych. Pilnuje aby plan był gotowy do kręcenia zdjęć zanim pojawi się reżyser i aktorzy.
Wymagania
- Jeśli chciałbyś pracować na tym stanowisku będziesz musiał znać techniki rejestracji i montażu obrazu, jak również umieć obsługiwać kamerę oraz inne urządzenia którymi posługują się realizatorzy dźwięku, obrazu, oświetleniowcy, itd.
- Niezbędna w tym zawodzie jest wyobraźnia, kreatywność oraz zmysł estetyczny.
- W tym fachu najważniejsze są uzdolnienia fotograficzne i odpowiedni warsztat.
- Operatorowi potrzebna jest wyobraźnia przestrzenna, znajomość konwencji filmowych, historii filmu oraz wiedza techniczna na temat sprzętu, którym się posługuje.
- Coraz częściej konieczna jest również znajomość nowoczesnego oprogramowania komputerowego.
Status społeczny
Operator, zwłaszcza operator filmowy jest dziś zaliczany do czołówki zawodów filmowych.
Przed nim jest tylko reżyser i aktor. W branży jest ceniony i szanowany. Zwykle też dobrze wynagradzany.