Poprawność językowa jest bardzo ważna, chociażby przy pisaniu wypracowań. Między innymi od braku błędów zależy ocena, jaką otrzyma uczeń. W języku polskim istnieje kilka słów oraz wyrażeń, których zapis jest kłopotliwy. Ortografia oraz pisownia łączna i rozdzielna są tym, co sprawia najwięcej trudności. Poniżej znajduje się zestawienie takich wyrazów oraz ich poprawny zapis.
Naprawdę czy na prawdę? Na pewno czy napewno?
Zaczynamy od jednych z największych bolączek językowych Polaków. Jednym z takich wyrażeń sprawiających kłopot jest… naprawdę – ta forma jest poprawna.
A co z wyrażeniem opisującym to, w jaki sposób prawidłowo wyrażać swoje przekonanie o pewności? Otóż odpowiedź na to pytanie znajdziecie w artykule Na pewno czy napewno – razem czy osobno? Upewnijcie się, czy przypadkiem nie popełniacie powszechnie spotykanego błędu w polskiej pisowni. Znajdziecie tam również prosty sposób na zapamiętanie poprawnych zapisów.
Poza tym, pozatym czy po za tym?
Chcąc wprowadzić jakieś nowe informacje do naszej wypowiedzi, ustnej lub pisemnej, możemy to zrobić, używając zwrotu poza tym. Poprawnie powinniśmy go zapisać łącznie.
Karzesz czy każesz?
Jedno i drugie słowo jest poprawne, ale każde używane jest w innym znaczeniu. Karzesz pochodzi od karać, natomiast każesz od kazać.
Także czy tak że?
Zarówno także, jak i tak że są poprawne.
Tak że zapisane oddzielnie to inaczej ‘tak więc, a zatem’.
Także zapisane łącznie to inaczej ‘też, również’.
Istnieje jeszcze zapis z przecinkiem. Tak, że to inaczej ‘w taki sposób, że’.
Jakiś czy jakichś?
Obie formy są poprawne, ponieważ są to dwa różne zaimki. Jakiś to zaimek nieokreślony występujący w liczbie pojedynczej, natomiast jakichś w liczbie mnogiej.
Końcówka -uje
Próbuje, smakuje, kosztuje. To tylko kilka przykładów z końcówką –uje. Zapisując słowa z tą końcówką, warto pamiętać o szkolnej zasadzie, że „-uje się nie kreskuje”.
Końcówka -ówka czy -uwka?
Każda z nich jest prawidłowa, jednak nie zawsze. Większość rzeczowników zapisujemy z użyciem ó. Od tej zasady są jednak pewne wyjątki. Należą do nich przede wszystkim skuwka i zasuwka.
Celownik w liczbie mnogiej
Celownik liczby mnogiej zawsze zakończony jest na –om. Poprawnie zapiszemy więc ludziom, dzieciom, rodzicom. Czasami ta pisownia stanowi problem, gdyż niektórzy uznają ją za niepoprawną, stosując na końcu takich rzeczowników zapis -ą . Należy pamiętać, że celownik liczby mnogiej nigdy nie może być zakończony samogłoską ą.
Paronimy, czyli wyrazy podobne
Słowa o podobnym brzmieniu, ale różniące się znaczeniem to paronimy. Przez to są często ze sobą mylone. Oto kilka przykładów paronimów wraz z ich znaczeniem, co pomoże te słowa od siebie odróżnić:
- adaptować (przystosować, dostosować) i adoptować (przysposobić, dokonać adopcji dziecka),
- efektowny (zwracający na siebie uwagę), efektywny (skuteczny), efekciarski (powierzchowny, pozerski, szpanerski),
- bynajmniej (wcale, zupełnie) i przynajmniej (choćby, chociaż, bodaj, co najmniej),
- reprezentacyjny (okazały, wystawny) i reprezentatywny (charakterystyczny, typowy).