Każdy specjalista powinien opracować program prowadzonych przez siebie zajęć. Programy zajęć są obligatoryjnym elementem pracy specjalisty – zarówno indywidualne, jak i grupowe muszą być wpisane do dziennika określonych zajęć prowadzonych przez nauczyciela lub specjalistę (§ 11 rozporządzenia MEN w sprawie sposobu prowadzenia dokumentacji).

Każdy specjalista powinien opracować program prowadzonych przez siebie zajęć. Programy zajęć są obligatoryjnym elementem pracy specjalisty – zarówno indywidualne, jak i grupowe muszą być wpisane do dziennika określonych zajęć prowadzonych przez nauczyciela lub specjalistę (§ 11 rozporządzenia MEN w sprawie sposobu prowadzenia dokumentacji).

W przypadku programu zajęć dla grupy uczniów należy wziąć pod uwagę również rzetelną analizę i ocenę możliwości – z jednej strony indywidualizacji pracy, z drugiej – ujednolicenia oddziaływań terapeutycznych z uwagi na zbliżone/jednorodne potrzeby uczniów. Przygotowując program, specjalista musi także zdecydować o doborze metod, form pracy i środków dydaktycznych uwzględniających zasady pracy terapeutycznej wynikające z metodyki postępowania terapeutycznego w danej specjalności.

Szczegółowa treść programu będzie każdorazowo zależna od rodzaju terapii oraz zakresu koniecznych oddziaływań, głębokości i różnorodności deficytów ucznia lub grupy uczniów oraz wyznaczonych przez specjalistę celów konkretnej formy terapii. Warto wypracować w zespole nauczycieli i specjalistów prowadzących zajęcia z uczniami ramowy program zajęć, tj. określić te elementy struktury programu, które będą obowiązywały wszystkich prowadzących zajęcia przy planowaniu pracy z uczniami.

W aspekcie ujednoliconych oczekiwań wobec wszystkich nauczycieli i specjalistów prowadzących zajęcia można kierować się wskazaniami konstruowania programów określonymi w rozporządzeniu w sprawie dopuszczania do użytku programów nauczania. W ramowym programie warto uwzględnić na przykład:

  • wskazanie obszarów pracy z dzieckiem, grupą – np. stymulowanie percepcji słuchowej, rozwijanie umiejętności społecznych, budowanie kompetencji komunikacyjnych, rozwijanie umiejętności czytania/pisania, rozwijanie myślenia matematycznego, rozwijanie koncentracji uwagi, rozwijanie zainteresowań itp.,
  • określenie celów zajęć wynikających z diagnozy potrzeb uczniów,
  • wskazanie okresu, na jaki program został opracowany,
  • określenie metod pracy,
  • wskazanie sposobów osiągania celów (zadania specjalisty, działania dziecka/uczniów),
  • uwzględnienie sposobów oceniania i motywowania oraz bieżącej oceny postępów ucznia/uczniów,
  • wskazanie sposobów ewaluacji programu – ocenę postępów i wnioski dotyczące dalszej pracy z uczniem po zakończeniu okresu udzielania pomocy w określonej formie.

Marzenna Czarnocka, ekspert portalu ePedagogika.pl