Rzeczpospolita szlachecka – ustrój

Niewątpliwie Polskę między XV a XVIII stuleciem wyróżniała na tle Europy wyjątkowa pozycja polityczna stanu szlacheckiego. Stosunkowo liczny u nas (ok. 10% populacji) – był wewnętrznie niejednolity. Na szczycie znajdowała się zamożna i wpływowa magnateria, posiadająca nawet prywatne siły zbrojne, w centrum szlachta średnia (specjaliści dzielą ją na wielowioskową, jednowioskową i kollokacyjną, czyli właścicieli części wsi), a na samym końcu szlachta zagrodowa i tzw. gołota (nieposesjonaci). Rzeczpospolita szlachecka w dziejach