Reformy uwłaszczeniowe na ziemiach polskich i ich konsekwencje

Zabór pruski Najwcześniej do reform uwłaszczeniowych doszło w zaborze pruskim. Impulsem stały się dla władz klęski poniesione przez Francję, które uświadomiły potrzebę zmian i unowocześnienia państwa. Na mocy porozumienia między chłopem a dziedzicem, który otrzymywał odszkodowanie od chłopa, uwłaszczenie przebiegało na trzy sposoby. Najkrótszą drogą do otrzymania własności rolnej było jej wykupienie od dziedzica, jednak stać było na to tylko nielicznych. Drugi sposób polegał na odpracowaniu przez określoną liczbę lat na pańskim gruncie