Pierwsze państwa słowiańskie
W okresie wędrówek ludów wyodrębniły się trzy odłamy Słowian:
- Słowianie zachodni (żyjący między Łabą a Bugiem),
- Słowianie wschodni (na wschód od Bugu)
- Słowianie południowi (osiadli na Półwyspie Bałkańskim).
Z pierwszym państwem słowiańskim spotykamy się w VII w nad środkowym Dunajem – tamtejsze plemiona pod wodzą Samona zjednoczyły się i zrzuciły zwierzchnictwo Awarów (koczowniczego ludu tureckiego). Po śmierci Samona państwo rozpadło się.
Państwo Wielkomorawskie
W IX w. w południowych Morawach powstało państwo Wielkomorawskie ze stolicą w Welehradzie. Panowała w nim dynastia Mojmirowiców. Za panowania Rościsława (846-870) i Świętopełka (870-894) objęło ono ziemie czeskie, słowackie, łużyckie oraz późniejszą Małopolskę. Rościsław przyjął chrześcijaństwo z Bizancjum. Apostołami Słowian byli św. Cyryl i św. Metody. Pierwszy z nich ok.855 r przełożył „pismo święte” na język słowiański (zwany staro-cerkiewno-słowiańskim), używając stworzonego przez siebie alfabetu (głagolicy), później zastąpionego cyrylicą. Jednocześnie wprowadzono obrządek słowiański. Po śmierci Metodego (885) Świętopełek usunął z Moraw jego uczniów i zakazał nabożeństw słowiańskich. Uczniowie schronili się w Bułgarii i wprowadzili w tamtejszym kościele język słowiański. Państwo Wielkomorawskie upadło w 906 r. pod naporem najazdu węgierskiego.
Czechy
Na początku X w. książęta prascy Przemyślidzi zjednoczyli plemiona czeskie. W 950 r. Czechy uznały zwierzchnictwo Ottona I. Rozkwit państwa czeskiego miał miejsce za panowania Brzetysława I (1034-1055). Spisano wtedy prawo czeskie (statuty Bratysława). W 1086 r władcy czescy otrzymali od cesarstwa godność królewską. Królestwo czeskie wchodziło nadal w skład Rzeszy.
Słowianie połabscy
Na ziemiach Słowian połabskich powstały państwa wieloplemienne Obodrzyców i Wieletów (X w.). Walczyły nieustawicznie z najazdami niemieckimi i próbami ich chrystianizacji.
Słowianie południowi. Państwo bułgarskie
W końcu VII w. powstało we wschodniej części Półwyspu Bałkańskiego państwo bułgarskie. Nazwę swą zawdzięczało ono tureckiemu ludowi Bułgarów, którzy pod wodzą chana Asparucha przybyli na Bałkany znad Wołgi i opanowali ziemie słowiańskie. Najeźdźcy z czasem ulegli słowianizacji i w 866 r przyjęli chrześcijaństwo. Szczytem jego potęgi jest czas panowania Symema I (893-927), który ogłosił się carem. Terytorialnie jego państwo obejmowało ziemie dzisiejszej Bułgarii, Macedonii i południowej. Rumunii.
W ciągu IX-X w ukształtowały się również państwa Chorwatów i Serbów.
Państwo ruskie
Na obszarach Słowiańszczyzny wschodniej powstały w IX w. dwa państwa wokół najznaczniejszych grodów na północy Nowogród i na południu Kijów.
W 882 r. Oleg Mądry – książę nowogrodzki ( z normańskiej dynastii Rurykowiczów) opanował dorzecze górnego Dniepru i zdobył Kijów . Powstało w ten sposób państwo ruskie ze stolicą w Kijowie (Ruś Kijowska). Prowadziło ono ożywione kontakty z Bizancjum, stamtąd też w 988 r Włodzimierz Wielki przyjął chrzest.
Węgry
Na początku X w. nad środkowy Dunaj przywędrowali Węgrzy (Madziarowie), koczowniczy lud ugrofiński. Rozbili oni państwo Wielkomorawskie, zagarnęli znaczną część jego terytorium, tworząc własne państwo pod rządami dynastii Arpadów. Prowadziło ono liczne wojny z Niemcami, aż do momentu klęski nad rzeką Lech (955). Za czasów panowania Stefana I Wielkiego (998-1038), nastąpiła chrystianizacja Węgier i koronacja królewska (1001).
Datownik
VII w.– państwo Samona; początek państwa bułgarskiego
IX w. – państwo Wielkomorawskie
ok. 850r– misja św. Cyryla i św. Metodego
855 r. – przetłumaczenie „Pisma świętego” przez św. Cyryla
866 r. – chrzest Bułgarii
882 r. – zjednoczenie Rusi przez Olega 988–1038 – panowanie Stefana I Wielkiego na Węgrzech
1001 r.–koronacja królewska Stefana I Wielkiego
1086 r. – Czechy królestwem w ramach Rzeszy