- Tytuł: Wieczerza w Emaus
- Autor: Michelangelo Merisi da Caravaggio (1573-1610)
- Narodowość: Włoch
- Czas powstania: 1660/1661
- Tematyka: scena religijna
- Technika wykonania: olej na płótnie
Bardzo oryginalne ujęcie Chrystusa. W dodatku już po zmartwychwstaniu.
Elementy obrazu
- Światło pada z lewej strony
Tak jest na wszystkich obrazach Caravaggia. Ale postać Chrystusa wcale nie jest w cieniu, choć przecież powinien być on zasłonięty przez stojącego obok oberżystę. Chrystus jaśnieje swoim wewnętrznym światłem.
- Gest Chrystusa
Co robi Chrystus? Błogosławi pokarm. I właśnie ten gest, zapamiętany z Ostatniej Wieczerzy, uświadomił uczniom, kto tak naprawdę siedzi z nimi przy stole. Dopiero teraz poznali swojego Nauczyciela.
- Reakcja ucznia
Uczeń z prawej strony ma przypiętą do płaszcza muszlę – to znak pielgrzyma. A więc realizuje zadanie, które przed swą śmiercią wyznaczył mu Chrystus – naucza. Rozrzucone na bok ręce przywodzą na myśl scenę ukrzyżowania.
- Dbałość o szczegóły
Wystarczy spojrzeć na zwinięty na kolanach ucznia biały ręcznik, by przekonać się z jaką dbałością artysta namalował wszystkie szczegóły.
Treść obrazu
„Ten pulchny młodzieniec w centrum obrazu to Chrystus? W dodatku już po ukrzyżowaniu i zmartwychwstaniu? To chyba jakaś pomyłka!” – tak zareaguje większość osób po raz pierwszy oglądających obraz Caravaggia. Nie da się ukryć, przywykliśmy do zupełnie innych wizerunków Chrystusa. Powinien być szczupły, nieco starszy, mieć brodę. A u Caravaggia Chrystus ukazany jest jako młodzieniec o nieco kobiecych rysach. Jest bardzo spokojny, natchniony. Tak jakby sprawy tego świata nie były już dla niego najważniejsze.
Co wydarzyło się w Emaus?
Po zmartwychwstaniu Jezus spotkał dwóch swoich uczniów na drodze z Jerozolimy do Emaus. Caravaggio przedstawił moment wieczerzy, w której uczestniczy Chrystus i jego dwaj uczniowie. Początkowo nie zdają sobie sprawy, kogo spotkali. Dlatego tak gwałtowna jest ich reakcja – szeroko rozrzucone ręce, gest podrywania się z krzesła. Jedyną osobą, która nie rozumie, co tu się właśnie wydarzyło, jest oberżysta stojący tuż przy Chrystusie.
Precyzja w szczegółach i zabawa z przestrzenią
Żaden przedmiot na tym obrazie nie jest bez znaczenia. Kosz z owocami to wręcz zbiór symboli: winogrona to eucharystyczne wino, jabłko – skojarzenie z grzechem pierworodnym. Koszyk stoi na samej krawędzi stołu, wysuwa się w stronę widza. Podobnie jak ręce uczniów. Wręcz „wychodzą” z obrazu.
Przykładowe pytania egzaminacyjne
Gest, który wykonuje Chrystus, odczytujemy jako:
A. powitanie,
B. błogosławieństwo,
C. pożegnanie,
D. sięganie po pokarm.
Odp.B.
Który z przedmiotów ukazanych na obrazie symbolizuje podróżowanie?
A. Muszla
B. Płaszcz
C. Ręcznik
D. Owoce
Odp. A.