Deformacja – to zabieg odkształcenia, zdeformowania obrazu świata przedstawionego w powieści czy dramacie. Świat przedstawiony nie naśladuje rzeczywistości, lecz przetwarza jej elementy, kreuje świat nowy, w którym rządzą zupełnie inne prawa. Odkształcenie dotyczy nie tylko logiki wydarzeń – np. ułożonych na wzór snu, a nie realnych wiązań przyczynowo-skutkowych. Twórcy operują również przestrzenią i czasem, dokonują dekonstrukcji takich elementów świata, które normalnie wydają nam się nienaruszalne. Osiągają zaś podobne efekty zniekształcenia poprzez użycie groteski, paradoksu, absurdu, poetyki snu (oniryzm), wizji itp. W efekcie obserwujemy demontaż świata rzeczywistego, kreację zupełnie nowego. Powieść, która do tej pory była lustrem wiernie świat odbijającym – stała się nagle krzywym zwierciadłem, ukazującym groteskowe figury. Albo lustrem pokruszonym, które odbija świat w kalejdoskopowym rozdrobnieniu. Czy tylko dla samej przyjemności eksperymentowania? Nie – takie eksperymenty zakorzenione są w filozofii, obnażają prawdy, które na powierzchni uporządkowanego świata są niewidoczne.
Uwaga! Deformowanie świata w dziele literackim nie jest pomysłem XX wieku! Zauważcie, że twórczość karnawałowa, sowizdrzalska zmieniała hierarchię z rzeczywistości, operowała parodią i groteską, swoistym odkształceniem były także satyry, wyśmiewające ludzkie przywary, często dzięki wynaturzeniu lub powiększeniu.