MANICHEIZM – jest to koncepcja religijno-filozoficzna, która zakłada istnienie dwóch równorzędnych pierwiastków, sił panujących we wszechświecie: Dobra i Zła, czyli Boga i Szatana, gdyż po stronie Dobra stoją: światło i duch, a po stronie Zła ciemność i materia. Moce te są w odwiecznym konflikcie, obie są równie silne i oddziałują na świat. Nazwa – manicheizm – pochodzi od twórcy systemu – Maniego. Mani (lub Manicheusz) żył w Persji ok. 216-276 roku n.e. W procesie rozwoju literatury manicheizm był niejednokrotnie przywoływany, elementy poglądów manichejskich znajdujemy np. w poezji Tadeusza Micińskiego Ananke, w Hymnach Jana Kasprowicza, w poezji młodopolskiej, której twórcy uwielbiali przedstawiać Szatana jako ogromną siłę skłóconą z Bogiem.

MANICHEIZM – nurt religijny, uznawany za heretycki przez kościół katolicki, zapoczątkowany przez Maniego w III wieku n.e. Łączył on chrystianizm z elementami innych religii, m.in. zaratustrianizmu. Zakładał on, że władcą świata jest nie tylko Bóg, ale równorzędną rolę odgrywa w nim szatan. Świat jest polem walki między siłami dobra i zła, taka sama wojna toczy się we wnętrzu każdego człowieka.

Motywy manichejskie wykorzystał też w swojej filozofii święty Augustyn, ale w sposób nie tak bardzo drastyczny – naczelną rolę przyznawał on mimo wszystko Bogu. O manichejskim obrazie świata możemy mówić wtedy, gdy jest to świat nieharmonijny, niejednorodny w swej naturze, trawiony sprzecznościami i konfliktami. Z takim wizerunkiem mamy do czynienia w utworach Sepa-Szarzyńskiego, przede wszystkim w sonetach.