HOUSE – słownictwo do matury

During your matura exam you are likely to deal with texts connected with home. A variety of possible tasks comprises:

describing a house depicted in a picture or comparing two different houses and discussing e.g. various lifestyles;
filling a questionnaire connected with accomodation abroad;
dealing with texts about houses, buildings, architecture;
dicussing issues connected with types of accomodation, living in a certain place (a big city, a town, a village, etc.).

Vocabulary

house – dom
home – dom

Słowo home oznacza „(swój) dom”. Gdy mówimy o „pójściu, pojechaniu, powrocie itp. do domu”, nie używamy przyimków, np.
He returned home. (Wrócił do domu.).

Kiedy chcemy określić „przebywanie w domu” używamy przyimka at, np.
I decided to stay at home. (Zdecydowałem się zostać w domu).

Zwrot „make oneself at home” znaczy „czuć się, jak u siebie w domu”, np.
Please, make yourself at home. (Proszę, czuj się jak siebie w domu.)

Warto zwrócić uwagę, że słowo home odnosi się jedynie do „domu” określonej osoby, kiedy natomiast mamy na myśli „(czyjś) dom” używamy słowa house, do którego używamy przyimków zgodnie z normalnymi regułami, np.
I went to John’s house. (Poszedłem do domu Johna).

Kinds of houses (Rodzaje domów i mieszkań)

apartment – mieszkanie (amerykański angielski); apartament (brytyjski angielski)
apartment house – blok mieszkalny (amerykański angielski)
bedsitter – kawalerka
block of flats – blok mieszkalny
flat – mieszkanie (brytyjski angielski)
bungalow – dom parterowy
cottage – domek wiejski
detached house – dom wolnostojący
terraced house – dom szeregowy
semi-detached house – bliźniak
farmhouse – dom w gospodarstwie wiejskim
mansion – rezydencja
skyscraper – wieżowiec

Inside the house

attic – strych
balcony – balkon
banister – poręcz
basement – piwnica
blind – żaluzja
central heating – centralne ogrzewanie
chimney – komin
curtain – zasłona
doorbell – dzwonek do drzwi
doormat – wycieraczka
drainpipe – rynna
drive – podjazd
fence – płot
floor – podłoga; piętro
garage – garaż
garden – ogród
garden shed – szopa, schowek
gate – brama
hedge – żywopłot
lawn – trawnik
loft – poddasze
porch – ganek; weranda (amerykański angielski)
roof – dach
staircase – klatka schodowa
stairs – schody
window sill – parapet

Rooms in the house (Pomieszczenia w domu)

room – pomieszczenie, pokój; miejsce, przestrzeń
Wyrazy room i space mogą być używane zamiennie w znaczeniu „(wolnego) miejsca, przestrzeni”, np.
I would take your luggage, but unfortunately there is no room (space) for it.
(Wziąłbym twój bagaż, ale niestety nie ma na niego miejsca”).Natomiast słowa place używamy w znaczeniu „obszaru”, „(płaskiego) miejsca”, „miejsca (do siedzenia)”, np.
I was amazed – my place was occupied! (Byłem zaskoczony – moje miejsce było zajęte!).
bathroom – łazienka
bath – wanna
mirror – lustro
tap – kran
toilet – sedes
washbasin – umywalka
washing machine – pralka
bedroom – sypialnia
bed – łóżko
bedside table – stolik nocny
blanket – koc
duvet – kołdra
pillow – poduszka
sheet – prześcieradło
living room – salon, pokój dzienny
kitchen – kuchnia
cooker – kuchenka
dishwasher – zmywarka do naczyń
cupboard – szafka
freezer – zamrażalka
fridge – lodówka
microwave – kuchenka mikrofalowa
oven – piekarnik
sink – zlew
hall – korytarz, hol
furniture – meble, umeblowanie
an item of / a piece of furniture – mebel
armchair – fotel
bookcase – biblioteczka
bookshelf – półka z książkami
carpet – dywan
chair – krzesło
chest of drawers – komoda
coffee table – niski stolik do kawy, herbaty, itp.
couch – kanapa
fireplace – kominek
rug – dywanik
settee – kanapa
sofa – kanapa, sofa
television set – telewizor
wardrobe – szafa

Location (Usytuowanie)

capital city – stolica
city – miasto
country – wieś
countryside – okolica wiejska
county – hrabstwo
district – dzielnica; okręg
outskirts – peryferie (miasta)
resort – kurort
rural – wiejski
suburbs – przedmieścia
town – miasto, miasteczko; śródmieście
urban – miejski
village – wieś, wioska

Maintenance and looking after a house (Konserwacja i zajmowanie się domem)

housework – prace domowe
do the housework – wykonywać prace domowe (łączy się z czasownikiem do, nie: make).
Słowo housework jest niepoliczalnym rzeczownikiem i oznacza „prace domowe (porządki)”, np.
In our apartment I do all the housework. („W naszym mieszkaniu ja wykonuję wszystkie porządki domowe”).
Słowo homework jest także niepoliczalnym rzeczownikiem, oznacza natomiast „pracę domową (zadaną w szkole)”, np.
My teacher told me to do my homework. („Nauczyciel kazał mi odrobić pracę domową”).
decorate – odnawiać
do up (a room) – odnawiać (pokój)
fix – naprawiać
mend – naprawiać
redecorate – odnawiać
repair – naprawiać, reperować

Uwaga!
W odniesieniu do wykonywanych prac domowych często używa się struktury tworzonej przy pomocy czasowników get i have.
Oto przykłady zastosowania tej konstrukcji:

Sally wants to have her room redecorated. (Sally chce odnowić swój pokój (żeby jej pokój został odnowiony).
My mother told me she was going to get her car repaired. (Moja mama powiedziała mi, że ma zamiar naprawić swój samochód (żeby jej samochód został naprawiony).

Renting, buying and selling a house (Wynajem, kupno i sprzedaż domu)

accomodation – zakwaterowanie
estate agent – agent nieruchomości
flatmate – współlokator
for sale – na sprzedaż
inhabit – to live in a certain place; zamieszkiwać
The village was inhabited mainly by elderly people. (Wioska była zamieszkana głównie przez starszych ludzi.)
inhabitant – someone who lives in a certain place; mieszkaniec, osoba zamieszkująca dane miejsce
The inhabitants of the village turned out very hospitable and friendly. (Mieszkańcy wioski okazali się bardzo gościnni i przyjaźni.)
landlady – właścicielka domu
landlord – właściciel domu
lease – umowa wynajmu
let a flat – wynajmować (komuś) mieszkanie
lodger – lokator
move in – wprowadzić się
move out – wyprowadzić się
rent – czynsz; wynajmować
tenant – lokator, dzierżawca

Adjectives describing a house

comfortable – wygodny
comfy – comfortable, cosy, nice (about a room, etc.); wygodny, przytulny
Her room was tiny and a bit messy, but really comfy at the same time.
(Jej pokój był malutki i trochę nieporządny, ale równocześnie bardzo przytulny.)
cosy – nice and comfortable; przytulny, miły
My grandma’s room is very cosy. (Pokój mojej babci jest bardzo przytulny.)
furnished – umeblowany, wyposażony
unfurnished – nieumeblowany
grand – imponujący, wspaniały
luxurious – luksusowy
shabby – zaniedbany
gloomy – ponury
huge – ogromny
spacious – obszerny, przestronny
small – maly
tiny – malutki

Idioms with home and house

home and dry – w bezpiecznej sytuacji po odniesionym sukcesie
a home bird – domator
strike home – zranić (o krytycznej uwadze, obraźliwym komentarzu, itp.)
Home is where the heart is – (powiedzenie) Dom jest tam, gdzie kochają nas inni
bring the house down – rozbawić wszystkich (np. podczas przedstawienia)
keep house – prowadzić dom