Polecenie:
W kartce z pamiętnika przedstaw dom, który na długo pozostanie w Twojej pamięci.
Jak to napisać?
- Zanim napiszesz, zastanów się, co to jest dom. To nie tylko budynek, to także jego mieszkańcy, czynności oraz uczucia z nim związane (miłość, radość, bezpieczeństwo, ciepło, pomoc, troskliwość, czułość).
- Relacjonujesz, opowiadasz o czymś, co już się wydarzyło.
- Możesz oceniać, nie musisz być obiektywny, piszesz, jak myślisz.
- Nie musi to być dom, o którym wszyscy mówią, że jest super. Może to być miejsce, które znasz, widziałeś tylko Ty.
- Możesz pisać o domu, o którym przeczytałeś np. w jednej z lektur.
- Możesz na krótko wybrać się w przyszłość, snuć plany, zastanawiać się, stwierdzić np. że dom, w którym kiedyś zamieszkasz, będzie wyglądał podobnie.
Jak napiszesz o wrażeniach i doznaniach?
Kilka pomocnych zwrotów:
Chciało mi się tańczyć i krzyczeć z radości…
Czułem, że łączy mnie z tym miejscem coś szczególnego…
Miejsce to wydało mi się całkiem miłe…
Poczułem się tu naprawdę szczęśliwy…
Polubiłem je od pierwszego wejrzenia…
Wzruszenie odebrało mi głos…
Wzruszenie ścisnęło mi gardło…
Zauważyłem piękny kolor…
Zrobiło mi się lekko na sercu…
Z radością zauważyłem…
Z zaciekawieniem spojrzałem…
Żal było stąd odjeżdżać…
Przykładowa kartka z pamiętnika
Opole Lubelskie, 15 stycznia 2006 r.
Brr, ale zimno! Zmarzłam dziś na kość. Całe szczęście, że w domu cieplutko i miło. Jak w chatce w Bieszczadach, którą pamiętam z dzieciństwa… Myślę dziś o niej jak o domku z bajki. Wcale nie był jakiś tam piękny czy z piernika, ale od tamtej pory to dom moich marzeń.
Pojechaliśmy z rodzicami na święta do ich przyjaciół. Gdy po drodze uświadomili mi, że jedziemy do wiejskiej chaty, gdzie nie ma nawet telewizora, że będzie tam sporo ludzi (bo jeszcze dziadkowie tych przyjaciół żyją, a samych dzieciaków jest siedmioro), myślałam, że te dni okażą się najkoszmarniejsze w moim życiu. Jak oni mogli mi to zrobić?! Byłam wściekła. Ale wystarczyło, że znaleźliśmy się na ośnieżonym podwórku z wielkimi saniami na środku… Przestałam się boczyć natychmiast. Domek był przecudny, jak w skansenie. A w środku wszystko wyglądało i pachniało tak, jakbym trafiła do świata baśni. I w ogóle byłam w szoku, bo wszyscy tam na nas bardzo czekali! Poczułam się tu naprawdę kochana i szczęśliwa. To przecież właściwie obcy ludzie, a przyjęli nas jak swoich. Starsza pani od razu kazała mówić do siebie – babciu, staruszek – dziadku. Nikt tu się nie śpieszył i nie burczał jeden na drugiego. Dobrych słów, uśmiechów, kolęd mieli tyle, co śniegu na dworze – całe mnóstwo! Było tak, jakbym przeniosła się do innego świata. I trzy telewizory (razem z komputerem) oddałabym, żeby mieć taki fajny, ciepły dom.
Czuję, że ta chatka na długo pozostanie w mojej pamięci. Gdy już założę swoją rodzinę, mój dom będzie wyglądał podobnie. Postaram się o to. Nie chodzi o to, że z drewna i w Bieszczadach, ale o atmosferę i relacje między ludźmi. Cześć, Pamiętniczku, idę śnić o domu moich marzeń.
Forma wypracowania
Przypominamy niektóre wyróżniki, które powinny charakteryzować Twoją kartkę z pamiętnika.
1. Styl
Możesz pozwolić sobie na oryginalność (uważaj jednak, by nie przekombinować!), używać śmiesznych powiedzeń, zwrotów z potocznego języka, nawet napisać fragment wierszem. Możesz cytować czyjeś słowa, rozmowę, opisać wygląd przedmiotu, miejsca, ludzi, pisać o swoich odczuciach.
2. Narrator
Pamiętaj, że Ty jesteś najważniejszym punktem pamiętnika. Opis domu ma być dokonany przez Twój pryzmat. Co to znaczy? Liczą się Twoje odczucia, przemyślenia, plany, spostrzeżenia. Chcesz upamiętnić, przekazać coś ciekawego, to, jak Ty odebrałeś atmosferę w pewnym domu.
3. Data
Przy każdym wpisie do pamiętnika umieszczamy datę. Nie musi to być ściśle kalendarzowa data, może być bardziej oryginalna, np.: „pewien szary dzień”, „środek nocy” czy „najwspanialszy dzień mojego życia”.
4. Znaki przestankowe
Wykrzykników, pytajników, wielokropków, nawiasów itp. możesz używać do woli. To znaki interpunkcyjne (oprócz np. krótkich zdań wykrzyknikowych) najlepiej podkreślą Twoje nastawienie do tematu, odczucia, emocje.
5. Wstęp, rozwinięcie i zakończenie
Ustaliliśmy już, że pamiętnik to luźna forma wypowiedzi, nieskrępowana takimi wyznacznikami jak rozprawka. Jednakże to nie literacki śmietnik. Nie możesz wrzucać tu po prostu kilku informacji i tak ich zostawić. Pamiętaj o trójdzielnym porządku swojej wypowiedzi (wstępie, części zasadniczej i podsumowaniu).
Co wynika z tematu
Przypominamy jeszcze raz – zanim cokolwiek napiszesz, na początku uważnie przyjrzyj się tematowi. W nim znajdziesz szereg wskazówek, jak dobrze wybrnąć z zadania.
- Forma wypracowania – kartka z pamiętnika, czyli fragment pamiętnika (nie dziennika!).
- Autor – Ty nim jesteś, piszesz więc w pierwszej osobie liczby pojedynczej (poszedłem, widziałem, uważam itp.).
- Odbiorca – właściwie nie jest ważny, nie zastanawiaj się, do kogo piszesz, pamiętnik może przecież być pisany jedyne do szuflady; najlepiej więc wyobrażaj sobie, że Ty jesteś odbiorcą swoich słów, rozmawiasz z własnymi myślami.
- Temat pracy – jest wyraźnie określony, to dom, który zrobił na Tobie ogromne wrażenie.
- Cel pracy – opis domu, związanych z nim ludzi, wrażeń i doznań.
- Główny punkt pracy – przedstawienie domu, który utkwił Ci w pamięci.
Uwaga, nie dziennik, lecz pamiętnik!
Pamiętaj, że Twoje wypracowanie to kartka z pamiętnika, nie dziennika. Oto główne różnice między tymi dwiema bardzo podobnymi formami.
PAMIĘTNIK
- Nie musi być pisany chronologicznie (czyli opisywać wydarzeń, myśli czy uczuć po kolei, tak jak po sobie następowały).
- Nie obejmuje wszystkiego, zapisujesz sprawy, przemyślenia dla Ciebie najistotniejsze.
- Nie musisz pisać na bieżąco. Możesz opisać coś, co Ci się przypomni nawet po kilkunastu latach.
- Zazwyczaj opisuje szczegóły, myśli, uczucia.
DZIENNIK
- Pisany chronologicznie, na bieżąco.
- Relacja ze wszystkich możliwych wydarzeń.
- Pisany równolegle z wydarzeniami, skrupulatnie, dzień po dniu, często godzina po godzinie (np. dziennik podróży).
- Zazwyczaj opisuje coś bez dokładniejszego zagłębiania się w myśli.
Zobacz: