Porównaj dom w Czarnolesie opisany w Trenie VIII z rajskim domem Urszuli przedstawionym w wierszu Bolesława Leśmiana Urszula Kochanowska.
Urszuli już nie ma – zmarła, opuściwszy rodzinę i kochany dom w Czarnolesie. Jej ulubione kąty teraz świecą pustkami. W domu zalega grobowa cisza. Nikt nie śpiewa, nie recytuje wierszyków, nie biega z radosnym śmiechem na ustach. Nie ma porozrzucanych po domu zabawek, ale i nie ma radości wynikającej z zabawy beztroskiego dziecka. Tak widzi swój dom Jan Kochanowski w Trenie VIII.
Bolesław Leśmian opisuje pobyt Urszuli w raju. Początkowo Urszula znalazła się w „niebiańskim pustkowiu”. Pan Bóg zgodził się jednak tak urządzić rajskie kąty, by przypominały dziecku czarnoleskie mieszkanie. Meble, kwiaty, nakryty stół, posprzątana izba – wszystko „kubek w kubek” takie jak w Czarnolesie. Brakuje jednak najważniejszego – rodziny. Kiedy ktoś puka do drzwi, w Urszuli budzi się nadzieja, że jest u siebie, we własnym domu. W drzwiach nie pojawia się jednak ani ojciec, ani matka, lecz Pan Bóg. Czar pryska. Urszulka jest rozczarowana.
Zobacz:
https://aleklasa.pl/gimnazjum/c305-wiersze/boleslaw-lesmian-urszula-kochanowska