2. Co to jest proces socjalizacji?

Jest to proces stopniowego, ewolucyjnego uspołecznienia jednostki, kształtowania jego osobowości, przekazywania systemu wartości i przyjmowania odpowiednich ról społecznych, trwający faktycznie przez całe życie. Dokonuje się na poziomie rodziny, grupy rówieśniczek czy zakładu pracy.

3. Na jakiej podstawie wyróżniamy grupy społeczne i jakie znasz ich rodzaje?

Grupa społeczna składa się z minimum 3 osób ze sobą w jakiś sposób trwale powiązanych Cechuje się: wielkością, wartościami, odrębnością oraz celami, interesami i potrzebami.
Różne są kryteria na podstawie, których rozróżniamy rodzaje grup społecznych: wielkości, członkostwa, typu więzi i stopnia formalizacji.

Ze względu na wielkość są to :
• Grupy małe
• Grupy duże

Ze względu na członkostwo i stopień dostępności są to z kolei:
• Ekskluzywne
• Ograniczone
• Inkluzywne

Ze względu na typ więzi, gdzie znaczącą rolę odgrywają związki emocjonalne:
• Pierwotne
• Wtórne

Ze względu na stopień formalizacji:
• formalne
• nieformalne

4. Jaka jest podstawowa komórka społeczna? Dokonaj jej charakterystyki!

Jest nią rodzina. Spełnia ona następujące funkcje:

  • prokreacyjną
  • seksualną
  • opiekuńczo-zabezpieczającą
  • socjalizacyjną
  • stratyfikacyjną (nadawanie pozycji społecznej członkom)
  • rekreacyjną
  • kulturową (przekazywanie dziedzictwa kulturowego)

Jest grupa małą, formalną, pierwotna i ograniczoną.

5. Jak wygląda rodzina w świetle prawa?

Według prawa polskiego rodzinę stanowią mężczyzna i kobieta połączeni prawnym związkiem małżeńskim oraz pozostające na ich utrzymaniu dzieci.

Małżeństwo w świetle naszego prawa jest trwałym, równoprawnym związkiem pomiędzy kobietą a mężczyzną, zawartym w obecności świadków przed urzędnikiem stanu cywilnego bądź duchownym konkretnego wyznania. Duchowny jest zobowiązany wówczas do sporządzenia odpowiedniego zaświadczenia i dostarczenia go do urzędu stanu cywilnego w ciągu 5 dni od zawarcia związku. Taki ślub wówczas nazywamy kościelnym lub wyznaniowym. W przypadku Kościoła katolickiego, mającego jak na razie najwięcej wyznawców w Polsce, sprawę reguluje konkordat zawarty miedzy Polską a Stolicą Apostolską 28.07.1993 (przez rząd H.Suchockiej); Dziennik Ustaw z 1998, nr 51, poz. 318

6. Co to jest powinowactwo a czym pokrewieństwo?

Pokrewieństwo jest stosunkiem łączącym osoby wywodzące się od wspólnego przodka. Można wyróżnić pokrewieństwo w linii prostej, czyli gdy dana osoba pochodzi od drugiej(dziadek, ojciec, syn, wnuk). Można też wyróżnić tzw. wstępnych i zstępnych. Ci pierwsi to przodkowie: pradziadkowie, dziadkowie, rodzice, a drudzy to potomkowie: prawnuki, wnuki, synowie czy córki.

Różne są też stopnie pokrewieństwa, określające liczbę urodzeń od wspólnego przodka; np. rodzice i dzieci to stopień pierwszy, wnukowie i dziadkowie drugi; stryj, ciocia, bratanek to już stopień trzeci; cioteczni czy stryjeczni bracia (lub siostry) to stopień czwarty.

Powinowactwo to stosunek rodzinny pomiędzy małżonkiem(ą) a krewnymi drugiego współmałżonka, np. szwagier, synowa, teść czy teściowa.

7. Co to jest przysposobienie czyli adopcja? Jakie znasz jego rodzaje?

Adopcja w świetle prawa polskiego, określana „przysposobieniem”, jest prawnym uznaniem osoby obcej za własne dziecko.
Polskie prawo wyróżnia następujące formy przysposobienia:

  • całkowite, czyli nieodwołalne, gdy rodzice biologiczni wyrazili przed sądem opiekuńczym zgodę na przysposobienie dziecka, bez wskazania osoby adoptującej; wówczas skreśla się stary akt urodzenia i sporządza nowy, wpisując jako rodziców osoby przysposabiające; to całkowite zerwanie więzi z poprzednią rodziną
  • pełne, gdy dziecko nabywa prawa i obowiązki wynikające z pokrewieństwa w stosunku do rodziny adoptującej, tracąc prawa w stosunku do swoich biologicznych krewnych; przysposobienie pełne odnotowuje się na marginesie dotychczasowego aktu urodzenia; jeśli adopcji dokonali wspólnie małżonkowie, wymienia się ich w skróconych odpisach aktu urodzenia, małżeństwa i zgonu; dziecko uzyskuje nazwisko adoptujących; może być z ważnych przyczyn rozwiązane!

8. Co oznacza władza rodzicielska?

Do osiągnięcia pełnoletności dziecka podlegają one władzy rodzicielskiej. Oznacza ona ogół praw i obowiązków przysługującym rodzicom, szczególnie konieczność opieki nad osobą i majątkiem dziecka.

Władza rodzicielska może zostać ograniczona w przypadku zagrożenia dziecka; decyduje o tym sąd opiekuńczy.

  • Można władzę rodzicielska także zawiesić w razie zaistnienia nieokreślonej czasowo przeszkody, np. choroby rodziców, ich fatalnej sytuacji materialnej, odsiadki wyroku itd.; też organem władnym jest sąd opiekuńczy.
  • Zachodzi również możliwość pozbawienia władzy rodzicielskiej w przypadku zaistnienia trwałej przeszkody lub, gdy rodzice nadużywają swojej władzy lub zaniedbują w sposób rażący swoje obowiązki. Sąd opiekuńczy może też władzę rodzicielska przywrócić, gdy znikną przesłanki jej pozbawienia.

9. Czym jest opieka i kuratela?

W sytuacji gdy dziecko jest sierotą lub rodzice biologiczni zostali pozbawieni władzy rodzicielskiej, albo są nieznani, albo w przypadku ubezwłasnowolnienia osoby chorej psychicznie, sąd może zadecydować o powierzeniu opieki (osobie posiadającej zdolność do czynności prawnych).

Kuratela to ochrona praw majątkowych osoby nieletniej lub ubezwłasnowolnionej.

10. Co to jest społeczność lokalna?

To zbiorowość osób zamieszkująca określony, wspólny obszar, powiązana ze sobą systemem więzi społecznych, warunkami życia i różniąca się od innych podobnych specyficzną kulturą i mentalnością; to może być: wieś, miasteczko, osiedle mieszkaniowe.

11. Co to jest struktura społeczna i jakie widzisz jej elementy?

bez zmian, patrz dane zagadnienie nr 5
Nowa definicja: Struktura społeczna to wewnętrzna budowa społeczeństwa i zależności i układ relacji pomiędzy jego segmentami.

12. Wyjaśnij pojecie narodu i wskaż cechy oraz czynniki narodowotwórcze!

Bez zmian pojecie, patrz dawne zagadnienie nr 7
Dodać:
Podstawowe czynniki narodowotwórcze:

  • wspólne losy historyczne
  • język; są wyjątki narodów posługujących się biegle kilkoma językami, jak Szwajcarzy czy Kanadyjczycy
  • terytorium; zdarzają się jednak narody, które przetrwały żyjąc w rozproszeniu, w tzw. diasporze (głownie Żydzi)
  • posiadanie własnego państwa, choć pełno jest narodów pozbawionych własnego państwa
  • wspólne wartości: kultura, tradycja, religia, symbole i mity; najprawdopodobniej to one są najważniejszym czynnikiem, wiele narodów tylko dzięki temu przetrwało lub zaistniało, np. Żydzi, Belgowie, Irlandczycy, Arabowie
  • świadomość, czyli poczucie własnej odrębności
  • więzi ekonomiczne

Uwaga !!! Czynniki te nie musza wszystkie wystąpić wspólnie. Na czoło wysuwają się wartości.

13. Mniejszości narodowe w Polsce „wczoraj i dziś”

Przed wojną mniejszości narodowe stanowiły około 33-34% całości populacji. Pod względem liczebności najliczniejsi byli: Ukraińcy, Żydzi, Białorusini, Niemcy, Rosjanie i Litwini. Wskutek przesunięcia granic, czystek etnicznych, przesiedleń i ludobójstwa nasz kraj jest niemal jednolity (homogeniczny). Tylko około 3-4 % mieszkańców stanowią dzisiaj mniejszości. Najwięcej jest: Niemców, Białorusinów, Ukraińców, Litwinów, Romów(Cyganów).

14. Wyjaśnij pojęcia: patriotyzm, nacjonalizm, szowinizm, rasizm, ksenofobia, kosmopolityzm, separatyzm.

Bez zmian, patrz dawne zagadnienie nr 9

15. Jakie znasz mechanizmy regulujące życie społeczne? Jakie znasz rodzaje norm społecznych?

Należą do nich: oceny czyli wartościowanie, systemy wartości, prawo, normy społeczne.
Normy społeczne (czyli system nakazów i zakazów), wybijają się na czoło wśród tych czynników. Wyróżniamy wśród nich:
• prawne
• religijne
• moralne
• obyczajowe

16. Podaj przykłady problemów moralnych współczesnego społeczeństwa!

Do najważniejszych, często kontrowersyjnych problemów moralnych współczesnego społeczeństwa należą: aborcja (możliwość oraz zakres jej dopuszczalności), eutanazja (czy można do niej dopuścić), prawa jednostki (jak daleko można je i gdzie promować), ochrona środowiska (skuteczność jej ochrony i konflikty interesów temu towarzyszące), prawa zwierząt.
17. Czym jest społeczeństwo!
Jedna z podstawowych kategorii socjologicznych. Oznacza zbiorowość powiązaną ze sobą różnego rodzaju relacjami: politycznymi, prawnymi, ekonomicznymi, posiadającą swoją strukturę, składającą się z wielu elementów składowych w postaci mniejszych zbiorowości. Społeczeństwo cechuje zazwyczaj stopień odrębności od innych podobnych zbiorowości.

18. Wyjaśnij pojęcie ładu społecznego i wymień czynniki go kształtujące.

Ład społeczny kojarzony jest z uporządkowanym życiem społecznym, opartym na harmonijnej współpracy grup, jednostek oraz instytucji publicznych, w którym w przypadku występujących sporów i różnic istnieje możliwość osiągnięcia konsensusu. Ten oznacza osiągnięty drogą starcia poglądów kompromis.
Czynniki kształtujące ład społeczny:
• prawo
• moralność
• religia
• tradycja

19. Jakie są przyczyny konfliktów społecznych i sposoby ich rozwiązywania?

Z konfliktem społecznym mamy do czynienia, gdy zostaje naruszona równowaga społeczna. Sposoby ich rozwiązywania:

  • negocjacje
  • mediacja; pośrednictwo
  • arbitraż, narzucony lub zaproponowany przez mediatora czy mediację
  • sąd
  • wybory, których wynik poniekąd jest pośrednio rozstrzygnięciem sporu politycznego

Gdy te zawiodą pozostaje jeszcze inna droga, której lepiej uniknąć: konfrontacja!

20. Co to są instytucje społeczne i jakie są ich rodzaje?

To grupa osób realizująca powierzone im przez zbiorowość lub też sformalizowane środki do osiągnięcia tych celów. Rodzaje instytucji społecznych:

  • w zależności od kryterium formalizacji: formalne i nieformalne
  • w zależności od zadań: ekonomiczne, polityczne, wychowawcze, kulturalne, religijne

Instytucje społeczne spełniają następujące zadania:

  • zaspokajanie potrzeb członków danej zbiorowości
  • regulacyjna
  • integracyjna
  • zapewnienie ciągłości zbiorowościom.

21. Scharakteryzuj strukturę społeczeństwa polskiego.

Pod względem liczebności mieszkańców. Polska jest na 8 miejscu w Europie, a 29 w świecie. Jest nas 38,6 milionów. Przeważa ludność miast, stanowiąc 61,8% mieszkańców. Istnieje lekka przewaga kobiet w ogólnej populacji. Niestety spada przyrost naturalny, wynosząc poniżej 1 promila w skali rocznej i powoli zaliczamy się do grona starzejących się społeczeństw. Wzrasta liczba osób w wieku poprodukcyjnym, czyli emerytów, czyli osiągamy w tym względzie średnią większości państw europejskich. Za wiek produkcyjny uważa się okres pomiędzy 18 a 65 rokiem życia u mężczyzn, a 60 rokiem u kobiet. W roku 2005 na 24,8 mln. osób w wieku produkcyjnym, przypadać ma 5,8 mln. emerytów.

Pod względem wykształcenia wyższe posiada ok. 7%, policealnym 2, 6%, średnim ogólnokształcącym 7,1%, średnim zawodowym, 43,4%, podstawowym 33,7%, niepełnym podstawowym 6,3%. Odbiegają od średniej dane dotyczące miast i wsi. Wynika z nich jasno zacofanie cywilizacyjne wsi. Tutaj największy jest odsetek osób legitymizujących się tylko podstawowym(43,8%), albo niepełnym podstawowym wykształceniem(10, 8%), a najmniejszy z wyższym(1,3%) bądź policealnym(1,3%) i średnim ogólnokształcącym(3%).

Niechcianym, ale realnym i groźnym następstwem ekonomicznej transformacji(przekształceń) jest bezrobocie. W roku 2003, wynosiło ono około 19% osób w wieku produkcyjnym. Jeżeli wierzyć najnowszym danym ma ono nieznacznie spadać, co może być nie tyle nawet efektem działań rządzących, co międzynarodowej koniunktury i akcesji Polski do UE. Pod względem struktury zawodowej największy procent ludzi pracuje w sferze usług, potem w przemyśle, rolnictwie i administracji. Większość zatrudnionych pracuje już w sektorze prywatnym-72%. Wzrasta też liczba pracujących na własny rachunek, czyli przedsiębiorców.
Nasze społeczeństwo znajduje się na rozdrożu. W wielu aspektach przybliżyło się do europejskich standardów i wskaźników( niekoniecznie optymistycznych), ale tez wykazuje ciągle symptomy zacofania. Cały ten proces budowy systemu trwa i przedwczesne byłoby wyrokowanie co do niepewnej przyszłości.

22. Jakie są problemy społeczeństwa polskiego. Patologie społeczne.

Te problemy to:

  • bezrobocie,
  • ubóstwo,
  • patologie społeczne,

Z kolei patologie społeczne, czyli sytuacja gdzie został naruszony stan równowagi społecznej, to:

  • zakłócona równowaga
  • pijaństwo i alkoholizm
  • przestępczość
  • prostytucja nieletnich
  • samobójstwa
  • narkomania
  • epidemie

23. Wyjaśnij pojęcie klasy i warstwy społecznej
dawne zagadnienie nr 4, zmiana polegałaby na dopisaniu do wyznaczników – kryteriów warstwy: sposób zarobkowania
24. Co to jest kultura ?
Jest ona całokształtem dorobku materialnego i duchowego ludzkości, przekazywanym z pokolenia na pokolenie, do którego kolejne generacje dodają swoje osiągnięcia.

25. Scharakteryzuj kulturę współczesną!

Niewątpliwie ulega ona gwałtownym przemianom. Pogłębia się różnica pomiędzy tzw. kultura wyższą czy elitarną, a tzw. masową, adresowaną do szerokiego kręgu odbiorców i stąd też w odbiorze, formie i treści uproszczonej. Zjawiskiem niepokojącym jest postępująca jej komercjalizacja, co sprzyjać może; obniżeniu standardów, jakości, w skrajnych wypadkach przekazowi prymitywnych treści, które dadzą się łatwo i dobrze sprzedać. Wielką rolę w przekazie kultury odgrywają media audiowizualne.

W dobie globalizacji istnieje też niebezpieczeństwo rozmycia się narodowych kultur w uniwersalnej, płynącej zza granicy lub też jej kompletnej komercjalizacji, spłycenia i zepchnięcia do swoistego getta, czy ławki. Odrębność narodowych kultur stanowi o bogactwie o różnorodności tego zjawiska. Ulega ona zmianom, ewolucji, zapożyczając to, co dobre z sąsiednich kultur, czy wręcz z treści uniwersalnych, twórczo je wzbogacając.
Niezależnie do tych głównych nurtów istnieją również zjawiska kultury alternatywnej, zdecydowanie innej od tradycyjnej, wręcz nawet awangardowej, wytyczającej nowe kierunki w sztuce oraz kontrkultury. Ta druga jest wyrazem protestu wobec zastanych i dominujących wartości, manifestacją buntu. Nie da się również pominąć subkultur młodzieżowych, które wyrastają na obrzeżach kontrkultury, negujących autorytety i rzeczywistość.

26. Wymień trzy filary kultury europejskiej wyznaczające jej wspólnotę.

Są to:

  • filar antyczny, greko-rzymski; z jego wywodzi wzór państwa, filozofia, podstawy gramatyki większości języków kontynentu, idea demokracji
  • filar judeochrześcijański; z jego wywodzą się podstawowe wartości i religia większości Europejczyków
  • filar celtycko-germański; z niego pochodzą sagi, legendy, eposy rycerskie czy erotyki, korzenie romantyzmu

27. Czym jest kultura polityczna?

Oznacza sposób uprawiania polityki i system obowiązujących w niej norm i reguł, ukształtowany na bazie historycznej tradycji i doświadczeń praktycznych.

28. Co to jest społeczeństwo obywatelskie i dokonaj jego charakterystyki!

To społeczeństwo cechujące się:

  • aktywnością
  • uczestnictwem w życiu publicznym
  • zasobem wiedzy i informacji
  • świadomością i odpornością na demagogię, populizm i manipulacje władzy
  • poszanowaniem prawa, jako podstawowego regulatora stosunków społecznych.

Jest ono typowe dla społeczeństw demokratycznych, o długim już „stażu”, czyli bagażem doświadczeń.

29. Scharakteryzuj zjawisko obywatelskiego nieposłuszeństwa.

W sytuacji, gdy zawodzą tradycyjne metody działań politycznych, wyrażania swoich racji i protestu, nawet w demokratycznym systemie władzy, wówczas, aby uchylić niesprawiedliwe i krzywdzące prawa, uważający się za pokrzywdzonych mogą sięgnąć do innej formy sprzeciwu. Jest to obywatelskie nieposłuszeństwo, polegające na złamaniu obowiązujących przepisów w celu zwrócenia na sprawę uwagi. Ma ono swoje granice- nie może dotyczyć interesów osobistych protestującego i sprzeciwiający się, świadomy ewentualności kary, wstrzyma się od użycia przemocy. Nieposłuszeństwo przybiera formę czy to niezapłacenia podatków, wstrzymania wysyłania dzieci do szkół publicznych, bojkotu zarządzeń władz itp. działań.

Najbardziej znani bojownicy odwołujący się do obywatelskiego nieposłuszeństwa:

  • Henry Thoreau, przeciwstawiający się niewolnictwu w USA poprzez niezapłacenie dolara podatku i odsiadujący karę w areszcie (XIX w.)
  • Mahatma Gandhi, bojownik o prawa człowieka w Afryce Połud. i o niepodległość Indii w pierwszej połowie XX w.
  • Pastor Martin Luther King w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX w.
  • Pierwsza „Solidarność” w latach 1980-81

30. Zdefiniuj zjawisko konformizmu i nonkonformizmu.

Wyróżnia się dwie różne postawy charakteryzujące stosunek jednostki wobec grupy i jej presji:

  • Konformizm – oznacza postawę jednostki charakteryzującą się pełnym podporządkowaniem normom, określonym i narzuconym przez grupę. Konformizm w skrajnej postaci to uleganie presji grupy i podporządkowanie się jej w celu osiągnięcia maksymalnych korzyści osobistych, baz względu na wartości etyczne.
  • Nonkonformizm – to postawa przejawiająca się sprzeciwem jednostki wobec nacisków i wpływów grupy, zdolnością do zaprezentowania własnego zdania pomimo presji ogółu.

Wypracowanie:

Na podstawie przeczytanych źródeł np. statystyk, artykułów prasowych czy ilustracji, wskaż przesłanki, przejawy i zagrożenia wypływające dla świata ze strony międzynarodowego terroryzmu

Terroryzm jest zjawiskiem towarzyszącym ludzkości niemal od zarania dziejów. Może posiadać kilka znaczeń. To system terroru czyli albo rządy za pomocą zastraszania i sprawowania ich za pomocą brutalnej siły bądź też działalność i politykę zmierzającą do osiągnięcia swych celów poprzez zastraszenie umownego przeciwnika czy ogółu. Tak naprawdę niełatwo go zdefiniować, co potwierdza m.in. Walter Laqueur. Być może przytoczona w jednym ze źródeł opinia departamentu Stanu USA, że pod hasłem terror kryje się zaplanowana, umotywowana politycznie przemoc wobec celów nie uczestniczących w walce, stosowana przez lokalne lub międzynarodowe grupy czy tajnych agentów, zwykle w celu oddziaływania na opinię publiczną lub rządy.

Terror już dawno przekroczył granice tylko jednego państwa. Szczególnie jednak dynamizm rozwoju tego zjawiska w globalnej skali nastąpił od ponad trzydziestu lat. W największym stopniu dotyczyłoby to Bliskiego Wschodu, regionu tradycyjnie już od półwiecza niestabilnego i wstrząsanego konfliktami. Do dzisiaj nie udało się przecież uregulować najbardziej skomplikowanego sporu palestyńsko-żydowskiego, niezależnie od zawarcia przez kilka państw regionu traktatów pokojowych z Izraelem (Egipt i Jordania). Szokiem dla całego świata stał się bezprecedensowy i brutalny atak bojówki palestyńskiej (org. Czarny Wrzesień) na ekipę izraelską podczas olimpiady w Monachium w 1972 r. Nie zdawano sobie sprawy, ze to był dopiero „tylko” początek międzynarodowego eksportu terroru. Także grupy terrorystyczne z Europy Zachodniej swoje cele znajdowały poza granicami swych krajów (np. IRA, Frakcja Armii Czerwonej w Niemczech, Kurdowie przeciwko Turcji). Jednak zdecydowanie na czoło swoistej „terrorystycznej międzynarodówki” wysunęły się grupy z krajów arabskich, nie tylko tradycyjnie uwikłani w walce o własne państwo Palestyńczycy.

Trudna i bezpłodna byłaby analiza, nawet tak pobieżna, bez prób szukania przyczyn tego niebezpiecznego zjawiska. Terroryzm jako metoda walki politycznej pojawia się najczęściej tam, gdzie trudno inaczej wyartykułować swoje żądania i zrealizować w sposób legalny cele. Wiele też zależy od kultury politycznej, stanu świadomości i wyznawanego systemu wartości, w którym ludzkie życie cenę ma niezwykle niską. Niewątpliwie to broń słabych oraz tych, którzy uważają się za skrzywdzonych. Jakże jest on szansą na zaistnienie w społecznej świadomości różnego rodzaju frustratów i fanatyków, o których bez ich zbrodniczych, a nagłośnionych działań, świat by się nie dowiedział. U jego podłoża mogą też być zadawnione, historyczne i polityczne kompleksy. Terror wówczas jest okazją wyrównania prawdziwych bądź rzekomych rachunków krzywd. Wreszcie rozszerzeniu zjawiska na skalę światową niechcący, ale rzeczywisty sprzyja postępująca globalizacja. Łatwość szybkiego przenoszenia się z miejsca na miejsce, komunikowania się za pomocą komórkowych ( i nie tylko…) telefonów oraz internetu, transferu potężnych środków finansowych daje szansę międzynarodowym gangsterom, także i politycznym. Na pewno to najmniej pożądany skutek globalizacji. Terroryzm międzynarodowy potrzebuje też wielkiej widowni i rozgłosu, a to może zapewnić tylko telewizja, szczególnie wielkie światowe stacje. Niełatwo jednak w tym skomplikowanym, żeby nie powiedzieć „pokręconym” świecie trafić na wizję i to w porze największej oglądalności. Tutaj też ujawnia się cynizm pomysłodawców i realizatorów terroru, bądź co najmniej ich zagubienie i rozpacz. Aby trafić na wizję, muszą zdecydować się na czyny spektakularne, które zapierają dech w piersiach i przerażają normalnych ludzi i nie mogą pozostawić obojętnym. Obraz płonących i walących się nowojorskich wieżowców World Trade Center (patrz ilustracja), nie mówiąc o wbijających się w ich korpusy porwanych samolotów z pasażerami na pokładzie, jest już jednym z symboli współczesności. Szokować mogą też wydarzenia w biesłańskiej szkole, samowysadzające się kobiety i w sumie chłopcy na ulicach izraelskich miast, podrzynanie gardeł uprowadzonym zakładnikom w Iraku. Każdy przypadek ma swoje głębokie, lokalne przyczyny, może nawet za czynami stoją jakieś racje, ale nie dają się one w żaden sposób usprawiedliwić moralnie i ludzki sposób. Terroryści zresztą ignorują te racje, kierują się własnym systemem wartości, w imię zasady, że cel uświęca środki. Środki niszczą i potrafią przemielić wszystkich, nie tylko ofiary, też i sprawców. Ich poświęcenie wykorzystują polityczni manipulanci, stojący gdzieś z boku, wykorzystujący pokłady zawodu, krzywdy i niesprawiedliwości. Celem jest najczęściej dla nich władza i wpływy, a w skrajnych przypadkach rewanż i zemsta.

Zagrożenie międzynarodowym terrorem nie dotyczy tylko kilku wybranych krajów. Polska włączona w europejskie i euroatlantyckie struktury, zajmująca określone stanowisko w wielu kontrowersyjnych kwestiach współczesnego świata, też pewnie znaleźć się może na celowniku. Możemy zresztą przypadkowo paść ofiarą gdzieś w świecie, a nasi rodacy należą do mobilnych. Zresztą przykłady rzezi dokonywanych w Iraku, bądź w Hiszpanii wykazują, że wcale nie trzeba wspierać aktywnie „amerykańskiego szatana”, aby stać się ofiarą. Plagę naszych czasów niełatwo będzie wyplenić, bo też i wróg jest nieuchwytny, jak i nieprzewidywalny. Walka posiada jednak sens, ponieważ możemy kiedyś zbudzić się w świecie, jakiego nawet w najczarniejszych snach nie wyobrażaliśmy sobie i jakiego nie chcemy…