Filozofia stawia sobie taki cel: powiedzieć ludziom jak znaleźć szczęście. Jak żyć, żeby żyć dobrze, spędzić swój czas na ziemi w poczuciu radości i zadowolenia? Bez poszukiwań odpowiedzi na to pytanie filozofia nie miałaby sensu. A czy ktoś znalazł też filozoficzną receptę? Hm…, jakby to powiedzieć? Otóż – nawymyślano dużo różnych sposobów na dobre życie i teraz nie bardzo wiadomo, co wybrać. Dla nas bardzo ważne będą dwa pomysły, dwie szkoły: epikureizm i stoicyzm.

  • EPIKUREIZM – Korzystaj z życia, bo masz jedno!

    Hasło: carpe diem (chwytaj dzień, ciesz się chwilą).
    Ta postawa zrobiła karierę nie tylko w starożytności, ze zrozumiałych względów. Żyć szczęśliwie według filozofa Epikura – to żyć bez cierpienia i bez lęków. Szczęście – to brak bólu, a ból ludzki bierze się z lęku przed Bogiem i przed śmiercią. Należy zatem unikać myśli o śmierci, bo jej nie ma. Póki żyjesz, nie ma śmierci – jeszcze jej nie ma. Gdy umierasz, nie wiesz o tym – już jej nie ma i nie ma nic. Żyć należy tak, by wykorzystać dary losu, cieszyć się każdą chwilą, wierzyć świadectwu zmysłów, wieść życie proste w zgodzie z naturą. Epikur żył na przełomie IV i III w. p.n.e., założył w Atenach szkołę zwana Ogrodem Epikura. Wcale nie propagował rozkoszy życia: obżarstwa, opilstwa, bogactwa i wygody ponad wszystko. Głosił umiar, również w korzystaniu z życia. To później wybrano z jego nauk to, co najfajniejsze, i zaczęto epikureizmem nazywać postawę ludzi nastawionych na rozrywki, uciechy i rozpustę stołu czy łoża, i postawę ludzi uznających takie używanie życia za największą wartość.

  • STOICYZM – Bądź obojętny!

    Stoicki spokój oznacza po dziś dzień niewzruszoną postawę wobec ciosów i radości losu. Nic dziwnego: stoicy pod wodzą filozofa, Zenona z Kition, głosili, że sposobem na szczęśliwe życie jest stłumienie uczuć i namiętności. Zbyt wielkie emocje prowadzą do kłopotów, spokój, niewrażliwość, hart ducha – w pewien sposób czynią człowieka silniejszym. Stoik posiada równowagę ducha, niezakłóconą ani radością, ani smutkiem. Jest trochę jak kamień – czy uderzy weń wielka radość czy tragedia, pozostaje niewzruszony. Uważa, że człowiekiem powinien rządzić „rozum, nie namiętności”. Stoicyzm spodobał się starożytnym Rzymianom, prezentował tę postawę Seneka i ceniony cesarz Aureliusz.

Zobacz:

Filozofia antyku

Antyczne pomysły na początek istnienia

Najważniejsze pojęcia z filozofii antyku