16. Opisz budowę następujących wyrazów złożonych: wodogłowie, wodomierz, białoskrzydła, długopis.

Tym razem mamy same złożenia, w dodatku bardzo typowe, gdyż występuje w nich najczęstszy interfiks -o-. Złożenia poznajemy właśnie po interfiksie, czyli po formancie spajającym oba tematy słowotwórcze.

  • wodogłowie: wod-o-głow’(e)-Ø
    Uwaga: złożenie pochodzi od dwóch rzeczowników: woda oraz głowa; w nawiasie podano koncówkę fleksyjną, następnie zaznaczono formant paradygmatyczny: rzeczownik głowa ma rodzaj żeński, natomiast wyraz pochodny (złożenie wodogłowie) jest rodzaju nijakiego. Nastąpiła więc zmiana paradygmatu fleksyjnego, a takie przesunięcie jest sygnalizowane formantem paradygmatycznym.
  • wodomierz: wod-o-mierz-Ø – złożenie pochodzi od rzeczownika (woda) oraz czasownika (mierzyć);
  • białoskrzydła: biał-o-skrzydł(a)-Ø – dwa wyrazy podstawowe to przymiotnik biały i rzeczownik skrzydło;
  • długopis: dług-o-pis-Ø – złożenie utworzone od przysłówka długo i czasownika pisać.

Facebook aleklasa 2

Zobacz:

6. Jakie typy formacji słowotwórczych szerzą się w polszczyźnie jako wynik tendencji do skrótu?