Ballada – gatunek charakterystyczny dla wczesnej fazy romantyzmu. Wywodzi się z celtyckich podań ludowych, a jej artystyczną wersję stworzyli romantycy niemieccy – głównie Johann Wolfgang Goethe (Król olch) i Fryderyk Schiller (Rękawiczka). Jej romantyczny wzorzec w literaturze polskiej ustalił zaś Adam Mickiewicz.

Główne cechy ballady to:

• epicka narracja połączona z lirycznym komentarzem i dialogami
• niezwykłe wydarzenie odkrywające prawdę ludowej etyki
• fabuła zaczerpnięta z ludowych podań
• fantastyka: duchy, elfy, upiory
• tajemnicza, groźna sceneria
• prosty, plebejski bohater.

Ballada jest specyficznym gatunkiem literackim spokrewnionym z sielanką, wywodzi się z tradycji ludowej, z podań i opowieś­ci ludu. Jest to utwór epicko-liryczny (podobnie jak powieść poetycka). Pisana wierszem, zawiera wiele poetyckich obrazów, a nastrojowość i liryzm narracji sugerować by mogły jej przynależność do liryki. Jednak tak nie jest. Fabuła, postacie, tło akcji, opis i dialogi to elementy epickie, dlatego też ballada jest gatunkiem mieszanym, synkretycznym. Ballada zawiera zawsze udramatyzowaną akcję, opowiada o wydarzeniach niezwykłych i tajemniczych, a jej bohaterowie obcują z duchami, widmami, upiorami, strzygami, wilkołakami i wszelkimi innymi istotami nadprzyrodzonymi. Dlatego balladę spośród innych gatunków wyróżnia atmosfera tajemniczoś­ci, grozy i fantastyki.

Zapamiętaj!

Ballada to utwór wierszowany, opowiadający o wydarzeniach tajemniczych i groźnych. Wywodzi się z ludowej fantastyki. Postacie z ballady to przeważnie ludzie prości, z ludu. Przesłanie utworu obrazuje zaś prawdy ludowej etyki.

Zobacz:

https://aleklasa.pl/liceum/praca-domowa-w-liceum/wypracowania-z-romantyzmu/parada-postaci-fantastycznych-balladach-romansach-adama-mickiewicza