- Najwybitniejsi twórcy romantyzmu zyskali sobie miano wieszczów. Ich dorobek literacki stał się klasyką literatury polskiej, czyli wzorcem, ciągłym punktem odwołań, stałym źródłem inspiracji. Stało się tak nie tylko ze względu na artyzm dzieł tego okresu, nie tylko przez kunszt poetycki i erudycję odwołań do najstarszych źródeł, takich jak Biblia czy antyk.
- Romantyzm uderzył w nutę narodową w chwili, gdy ojczyzna była w niewoli, postulował walkę, głosił postulaty patriotyczne, przedstawiał wzorce postępowania. Późniejsze pokolenia przywoływały romantyzm w chwilach zagrożenia, wskrzeszały mit poświęcenia życia ojczyźnie, mit poety-Tyrteusza, walki nawet wbrew realnym szansom powodzenia.
- Wszystkie następne epoki nawiązywały do romantyzmu. Pojawiły się, oczywiście, także głosy krytyki, dyskusje i rozważania, lecz romantyzm wciąż istniał i istnieje. Mówi się czasem, że każdy Polak, nawet gdy się do tego nie przyznaje, jest w głębi duszy romantykiem, i obdarza sentymentem tę epokę. Kto wie?
- Zauważmy, jak wiele indywidualności określiło romantyzm: Mickiewicz, Słowacki, Norwid, Krasiński, Fredro, romantycy krajowi. Ile dzieł pomnikowych weszło do kanonu lektur! Pan Tadeusz – epopeja narodowa, dorobek Fredry – komedia narodowa, Dziady, Kordian – dramaty o niewoli narodu i o wybitnych, zbuntowanych jednostkach.
- Wśród osiągnięć romantyków należy wymienić: stworzenie nowych gatunków literackich i odświeżenie klasycznych – choćby eposu, dowartościowanie i wykorzystanie literatury ludowej, kreację świata romantycznego, zmiany jakie wywołał dramat romantyczny w historii rozwoju teatru. To wszystko mało – lecz ogarnąć całości nie sposób, trzeba by pisać całą księgę.
- A zatem – romantyzm nie jest tylko nazwą prądu literackiego. To ogół dziedzin: kultury, literatury, tradycji i świadomości, cała formacja, która określiła nawet naszą współczesną świadomość.
Mity i wyobrażenia, które złożyły się na „romantyczne pokłosie” kształtujące po dziś dzień świadomość polskiego społeczeństwa:
Romantyzm przyczynił się do powstania mitów i wartości funkcjonujących w świadomości zbiorowej.
Należą do nich:
- Głęboko zakorzenione w polskiej świadomości romantyczne wyobrażenie o poecie jako wieszczu i przekonanie (niczym zresztą nieuzasadnione), że poeta swoim życiem potwierdza to, co głosi w wierszach.
- Miłość romantyczna nawet w języku potocznym oznacza wielkie i wzniosłe uczucie, piękne, ale najczęściej nieszczęśliwe.
- Postawa romantyczna polega na nieliczeniu się z realiami. Wymaga największych ofiar, imponuje rozmachem. Ważniejszy jest honor i dotrzymanie obietnicy niż materialne korzyści. Postawę tę odnajdziemy w postępowaniu wielu literackich bohaterów i autentycznych historycznych postaci. Przypomnijmy: Andrzej Kmicic, Stanisław Wokulski, chłopcy z Kamieni na szaniec, premier Józef Beck, żołnierze z Westerplatte, major Hubal, warszawscy powstańcy.
Zobacz:
https://aleklasa.pl/liceum/c155-powtorka-z-epok-literackich/c163-romantzym/wielcy-polscy-romantycy-biografia-i-tworczosc
https://aleklasa.pl/liceum/c111-jak-odpowiadac-z-polskiego/romantyzm/c138-synteza-reomantyzmu/nawiazania-do-romantyzmu-w-pozniejszych-epokach
https://aleklasa.pl/liceum/c334-testy-w-liceum/test-z-romantyzmu-z-komentarzem-cz-2