Klęska powstania listopadowego usunęła w cień nie tylko dyskusje estetyczne i światopoglądowe między romantykami a klasykami, ale sprawiła, że temat wolności ojczyzny, walki o niepodległość stał się tematem najistotniejszym.
- O walce pisał Adam Mickiewicz jeszcze przed powstaniem w powieściach poetyckich:
- Konradzie Wallenrodzie i Grażynie.
- Później w III części Dziadów,
- w wierszach: Do Matki Polki, Śmierć Pułkownika, Reduta Ordona.
- Wczesne utwory Juliusza Słowackiego to liryki powstańcze:
- Hymn (Bogarodzico, Dziewico!),
- Kulik,
- Oda do wolności.
Poeta wzywał w nich szlachtę do walki, przekonywał o konieczności zbrojnego wystąpienia.
O Kordianie Juliusz Słowacki powiedział – „Kordian świadczy o tym, żem jest rycerzem tej nadpowietrznej walki, która się o naszą narodowość toczy”.
- W dramacie ocenił przyczyny upadku powstania listopadowego.
- Uważał, że winę za klęskę ponoszą przywódcy. Potępiał za serwilizm i ugodowość zwolenników podporządkowania się caratowi.
- Głosił pochwałę heroizmu w imię miłości ojczyzny.
- Jeszcze bardziej dobitnie i bezkompromisowo powtórzył oskarżenia pod adresem szlachty w Grobie Agamemnona. Dopiero Polska, o którą wszyscy będą walczyć, zmartwychwstanie.
Zobacz:
W jakich utworach romantycy podejmowali temat patriotyzmu i walki o wolność ojczyzny?
https://aleklasa.pl/liceum/c155-powtorka-z-epok-literackich/c163-romantzym/mickiewicz-liryka-patriotyczna
https://aleklasa.pl/liceum/c230-wiersze/c304-analiza-wierszy/adam-mickiewicz-matki-polki