Omów najważniejsze kierunki filozofii starożytnej.
Zacznij:
Antyk to kolebka filozofii, a zarazem myślenia naukowego. Pierwsi byli tzw. filozofowie przyrody (Tales z Miletu, Heraklit z Efezu) poszukujący tzw. prapoczątku (arche).
Rozwiń:
Wymień najważniejsze szkoły filozoficzne:
- Nurt sokratejski – wielka trójka:
- Sokrates (bezwzględne dobro, idea czterech cnót),
- jego uczeń Platon (idealizm – świat realny jako odbicie świata idei)
- i uczeń Platona – Arystoteles (koncepcje materii i formy, metafizyka, Poetyka).
- Sofiści – nauczyciele retoryki i erystyki (sztuki prowadzenia sporu), zwolennicy poglądu, że każdą teorię da się przekonująco udowodnić.
- Stoicy – człowiek jako mikrokosmos dążący do osiągnięcia harmonii w dość sprzecznym i niebezpiecznym świecie.
- Epikurejczycy – do szczęścia poprzez przyjemność (rozumianą jako umiar i wolność).
Zakończ:
- Wskaż kontynuacje antycznej myśli filozoficznej w renesansie i oświeceniu.
- Odwołaj się także do wierszy współczesnych neoklasycystów.
Najważniejsze teksty:
- Platon – Uczta
- Horacy – Carmina
- Jan Kochanowski – Pieśni
- Zbigniew Herbert – Do Marka Aurelego
- Wisława Szymborska – Rzeka Heraklita
Ważne pojęcia:
- Idealizm – ogólna nazwa koncepcji filozoficznych, które jak platonizm dokonują rozdziału między światem rzeczywistym a metafizycznym – idealnym.
- Eudajmonion – według Sokratesa, swoisty „dobry” duch, znajdujący się w każdym z nas, poszukujący dobra oraz prawdy.
- Apatheia – stoicki spokój. Stan wolności od pragnień i trosk.
Zobacz: