AKADEMIA MATURALNA

Szkoła pisania – ćwiczenie kształcące umiejętność pisania (poziom podstawowy).

Zadanie 53

W jaki sposób wyzyskana została wieloznaczność słowa róża w wierszu Tadeusz Różewicza. Jakim zabiegiem stylistycznym posłużył się poeta?

Róża

Róża to kwiat
albo imię umarłej dziewczyny

Różę w ciepłej dłoni można złożyć
albo w czarnej ziemi

Czerwonowłosa róża krzyczy
złotowłosa odeszła w milczeniu

Krew uciekła z bladego płatka
kształt opuścił suknię dziewczyny

Ogrodnik troskliwie krzew pielęgnuje
ocalony ojciec szaleje

Pięć lat mija od Twojej śmierci
kwiat miłości który jest bez cierni

Dzisiaj róża rozkwitła w ogrodzie
pamięć żywych umarła i wiara

Odpowiedź:

Róża oznacza kwiat albo imię dziewczyny. W wierszu, dziewczyna o tym imieniu zmarła pięć lat temu (przyjmując, że było to pięć lat przed napisaniem utworu – zginęła w czasie okupacji). Poeta posługuje się kontrastem. Róża kwiat to symbol miłości, który troskliwie pielęgnowany potrafi pięknie rozkwitnąć. Taką różę można podarować komuś, “złożyć |w ciepłej dłoni”. Róża dziewczyna zostaje złożona “w czarnej ziemi”. Najgorsze jest jednak to, że kwiat może jeszcze zakwitnąć, tymczasem o zmarłej nikt już nie pamięta.

Komentarz:

Poezja Tadeusza Różewicza z czasów wojny i okupacji porusza problem destrukcji psychiki człowieka uwikłanego w tę tragiczną rzeczywistość. Warto przypomnieć sobie takie wiersze poety jak: Ocalony, Matka powieszonych, Powrót.

Zobacz:

Zadanie 54 – SZKOŁA PISANIA