Cesarstwo bizantyjskie

Powstało ono w 395 r., w wyniku podziału (cesarz Teodozjusz I) imperium rzymskiego na dwie części – wschodnią i zachodnią. We wschodniej części (jej stolicą był Konstantynopol) po upadku Rzymu w 476 r. kontynuowano jego tradycje państwowe; językiem urzędowym była łacina, rzymskie były system administracji i obowiązujące prawa. Za panowania Justyniana Wielkiego (527-565) dokonano kodyfikacji – uporządkowania i ujednolicenia obowiązujących praw. Powstał w ten sposób kodeks Justyniana (Corpus Iuris Civilis).