Co głosili polscy pozytywiści?

Pozytywizm nie jest epoką tak wzniosłą jak romantyzm, nie tak uduchowioną, za to bardziej realniejszą i praktyczniejszą. Pozytywizm polski da się jednak lubić, a dzieła pozostawił równie bogate. Rzadko kto czytuje dziś dla własnej przyjemności dramaty romantyczne, a Lalkę lub Trylogię owszem. Jeśli zaś wziąć pod uwagę efektywność pomysłów działań patriotycznych, to romantyczne powstania zakończyły się klęską, a propozycje pozytywistów miały realne szanse urzeczywistnienia. Pozytywiści bowiem głosili: ideę pracy zamiast nierównej walki; ideał