Żeromski wśród twórców powieści historycznej II połowy XIX wieku.
Prawie każdy szanujący się prozaik tego czasu interesował się powieścią historyczną, a oszałamiająca popularność Ogniem i mieczem i w ogóle Trylogii Sienkiewicza mobilizowała do działań twórczych. Próbował Prus – napisał wspaniałe dzieło o starożytnym Egipcie, czyli Faraona. Próbował Reymont – jego ostatnie dzieło to próba napisania trylogii o czasach Kościuszki – Rok 1794. Żeromski, pisząc powieści i opowiadania osadzone w realiach powstania styczniowego – już cofał się w historię, ale jeszcze dalej sięgnął w Popiołach – powieści z czasów napoleońskich.