Znaczenie tytułu powieści Szczypiorskiego Początek

Jest to tytuł wieloznaczny i symboliczny Początek – to słowo wiele obiecujące, ale może też być przestrogą. I u Szczypiorskiego ma on rozmaite wymiary: ten pesymistyczny i ten optymistyczny. W wersji pesymistycznej tytuł ten zapowiada opowieść o rodzeniu się zła, zbrodni – opowieść o hitleryzmie jako początku późniejszych podobnych działań nieludzkich. Stajemy się tu świadkami narodzin machiny zwyrodniałej, która wchłonie miliony ofiar: Żydów, Polaków, Wietnamczyków, ludności Kambodży i… kto wie, jakie narody jeszcze dotknie. W tym brzmieniu Początek