Tag "wyraz podstawowy"

5. Podaj wyrazy podstawowe dla rzeczowników: zaprawa, kierownictwo, zabawka, nadbrzeże.

Wyraz podstawowy to wyraz wyjściowy; ten, od którego tworzymy daną formację słowotwórczą. Chociaż w ćwiczeniu chodzi tylko o podanie takiej pary słowotwórczej, rozszerzymy je o całą analizę: zaprawa: zapraw(a)–ø (to, co zaprawia – trening). Uwaga! W nawiasie odnotowano końcówkę fleksyjną, charakterystyczną tylko dla mianownika l.poj. Nie wolno utożsamiać jej z formantem. kierownictwo: kierownic–two (grupa kierowników); zabawka: zabaw–ka (to, co zabawia); nadbrzeże: nadbrzeż(e)–ø (to, co jest nad brzegiem). Zobacz: 3. Z jakich członów składa się

18. Jakie zmiany znaczeniowe i formalne w stosunku do wyrazu podstawowego wprowadzają formanty w wyrazach: wąsacz, ślepota, cieplarnia, srogość?

Wracamy więc do pojęcia kategorii słowotwórczej i do analizy słowotwórczej (z parafrazą!) rzeczowników: wąsacz: wąs-acz (ktoś, kto ma wąsy – formant oznacza nosiciela cechy – osobę, która ma jakiś związek ze znaczeniem wyrazu podstawowego); ślepota: ślep-ota (cecha człowieka ślepego – formant oznacza nazwę cechy; po jego dodaniu z przymiotnika otrzymujemy rzeczownik); cieplarnia: ciepl-arnia (miejsce, w którym jest ciepło – formant oznacza nazwę miejsca; tworzy rzeczownik, podczas gdy wyraz podstawowy jest nieodmienną częścią mowy