Kultura masowa
Ukształtowała się w XIX w. Inaczej zwana jest popularną albo komercyjną.
Cechy kultury masowej:
- Komercyjność właśnie – dzieło kultury masowej (film, powieść itd.) powinno być tatwe w odbiorze, nienaszpikowane trudnymi treściami filozoficznymi. Powstaje po to, by mogło dobrze się sprzedać; dlatego tematyka jest raczej lekka. Czasem powstają dzieła „dramatyczne” lub „oryginalne”, które też mają szansę przynieść wysokie zyski z racji przeładowania odbiorców tymi lekkimi treściami.
- Duża rola środków masowego przekazu – telewizji, prasy itd. Zalew informacjami oraz milionowe nakłady książek i ptyt.
- Standardowe tematy (seks, praca, dzieci, szkoła itd.) i funkcja rozrywkowa dzieła i – nie katharsis, ale przyjemne spędzenie wolnego czasu.
- Umiejętne przyciąganie odbiorców przez odpowiedni dobór tematów (np. modny temat samotnej, aktywnej zawodowo kobiety, która marzy o miłości, jest wykorzystywany na maksa i w różnych podwariantach – to np. Ally McBeal, Bridget Jones, Judyta z Nigdy w życiu Katarzyny Grocholi).
- A także gwiazd i twórców (reżyserów, autorów tekstów piosenek itd.).
Częste tematy
- Pieniądze, kariera (bohater dziedziczy majątek lub zdobywa go dzięki swojemu sprytowi lub zbiegowi okoliczności; rzadziej – ciężkiej pracy).
- „Zabili go i uciekł” (bohater cudem wychodzi z największych nawet opresji – Terminator, Rambo).
- Różnego rodzaju przygody – miłosne, kryminalne, wojenne.
- Łączenie wątku miłosnego z sensacyjnym, np. filmy o Jamesie Bondzie.
- Miłość – przedstawiona w każdym aspekcie (seks, kłótnie, rozstanie i powroty, przeszkody na drodze miłości, ślub, wspólne życie itd.), ukazywana jako niezbędny składnik życia osobistego bohaterów.
Ulubione gatunki literackie kultury masowej to powieść miłosna (harleąuiny, powieści Barbary Cartland), powieść sensacyjna (dzieła Roberta Ludluma, Fryderyka Forsythe’a) i powieść kryminalna (niepodzielne panowanie Agaty Christie).
Z kulturą masową wiąże się pojęcie makdonaldyzacji życia. Olbrzymią popularnością cieszyła się niegdyś książka George’a Ritzera Mcdonaldyzacja społeczeństwa – nazwa makdonaldyzacja, obejmująca pewne procesy zachodzące w społeczeństwie, pochodzi oczywiście od nazwy znanych barów szybkiej obsługi – McDonald’s. Przez George’a Ritzera makdonaldyzacja zdefiniowana jest jako Proces stopniowego upowszechniania się zasad działania restauracji szybkich dań we wszystkich dziedzinach życia społecznego w Stanach Zjednoczonych i na całym świecie.
Nasze wymagania stawiane życiu zaczynają przypominać wymagania stawiane tego typu restauracjom – liczymy na szybką, fachową i miłą obsługę, smaczne i niedrogie jedzenie, szybkie zaspokojenie głodu. Tego samego zaczynamy wymagać od fryzjera, lekarza, filmów, książek i sztuk teatralnych, a nawet od najbliższych – łatwo, szybko i przyjemnie chcemy zaspokoić swoje potrzeby, także kulturalne i emocjonalne. Nie szukamy wyzwań emocjonalnych ani skomplikowanych układów z ludźmi, wolimy wiedzieć, czego można się spodziewać – tak jak dobrze znamy, prawie niezmienne od lat, menu McDonalda.
Oczywiście Ritzer trochę wyolbrzymia problem, ale nie wolno zapomnieć, że makdonaldyzacja naprawdę niesie ze sobą pewne zagrożenia, takie jak dehumanizacja społeczeństwa, szkody dla środowiska naturalnego i naszego zdrowia psychicznego. Na pocieszenie autor przyznaje, że makdonaldyzacja choć wszechobecna, bynajmniej nie jest synonimem współczesnego społeczeństwa. Dla własnego zdrowia należy świadomie ograniczyć korzystanie z usług przedsiębiorstw i instytucji zmakdonaldyzowanych, do których należą oczywiście także supermarkety, multikina i centra handlowe.
Uwaga!
Makdonaldyzacja życia to zjawisko wszechobecne; spotkamy się z nim wszędzie: w biurach, fabrykach, restauracjach itd. A nawet w szpitalach – człowiek najczęściej rodzi się i umiera w szpitalu, z dala od bliskich, a o „jakości” tych jakże ważnych momentów decyduje personel medyczny. Nie możemy na ogół liczyć na współczucie czy zainteresowanie (chyba że jesteśmy tzw. ciekawym przypadkiem, cierpimy na bardzo rzadką chorobę). Wszystko ma odbywać się szybko i standardowo – jak na taśmie produkcyjnej.
Cechy makdonaldyzacji to:
- Efektywność (najlepszy i najszybszy sposób na zaspokojenie głodu, zdobycie wiedzy, zapomnienie o zmartwieniach).
- Kalkulacyjność (wyobrażamy sobie, że wszędzie powinno być jak w barach szybkiej obsługi – duża ilość towaru, pracownik zawsze uprzejmy ma pracować dużo i za małe pieniądze).
- Przewidywalność.
- Zastąpienie ludzi znacznie efektywniejszymi maszynami.
Zobacz:
https://aleklasa.pl/liceum/c234-praca-domowa-w-liceum/c297-podpowiedzi-do-prac-domowych/wspolczesny-swiat-zostal-zdominowany-przez-kulture-masowa-to-dobrze-czy-zle-twoje-refleksje-na-temat-wspomnianego-zjawiska-na-podstawie-wybranych-tekstow-kultury