Jan Kochanowski wprowadził do poezji polskiej nowy typ wiersza. Jaki to wiersz i na czym polegało nowatorstwo Kochanowskiego?
Do czasów Kochanowskiego w poezji polskiej obowiązywał tak zwany wiersz zdaniowy (jedno zdanie lub samodzielna część składniowa). Jan Kochanowski wprowadził do literatury polskiej i utrwalił w niej nowy typ wiersza – wiersz sylabiczny.
Najważniejsze cechy tego wiersza to:
- stała liczba sylab w poszczególnych wersach,
- średniówka w stałym miejscu w wersach dłuższych niż ośmiosylabowe,
- stały akcent paroksytoniczny (na przedostatniej sylabie) w zakończeniu każdego wersu.
Przykład:
Czego chcesz od nas Panie + za twe hojne dary?
Czego za dobrodziejstwa + którym nie znasz miary?
Każdy wers składa się z trzynastu sylab (zgłosek), po siódmej występuje średniówka – układ 7 + 6, akcent pada na przedostatnią sylabę wersu.
Zobacz:
Jan Kochanowski – jeden poeta czy wielu? O „niekonsekwencjach” w twórczości Jana z Czarnolasu.