RETROSPEKCJA – cofnięcie w czasie, „spojrzenie wstecz” bohatera, występuje często w powieści lub w filmie. Nie polega jedynie na krótkotrwałym wspomnieniu, lecz na przywołaniu całej akcji, odcinka biografii z przeszłości. Zdarza się, że retrospekcja jest chwytem organizującym całość utworu – np. w filmie, gdy na początku poznajemy bohatera jako starego już człowieka i wraca on myślą do swojego dzieciństwa, by prześledzić całą biografię. W powieści pt. W poszukiwaniu straconego czasu Marcela Prousta retrospekcja stała się głównym chwytem organizującym narrację.