Tag "Marcel Proust"

W poszukiwaniu straconego czasu – Marcel Proust

To właśnie Proust w swoim niepowtarzalnym dziele, porzucając tradycyjne techniki fabuły i dialogu, stworzył utwór, który wypełniają  wspomnienia przeżyć, psychologiczna analiza zdarzeń i napotkanych osobowości, zachwyt nad dziełami sztuki i subtelny liryzm oddający gamę nieuchwytnych wzruszeń. O czym jest powieść? Pierwsze zaskoczenie stanowi fakt, iż fabułę siedmiu opasłych tomów można by wręcz sprowadzić do kilku rysów, na które składają się wspomnienia z dzieciństwa, dwukrotne nadmorskie wakacje, trzy krótkie podróże oraz

Marcel Proust i jego rewolucja w dziedzinie prozy

Marcel Proust i jego rewolucja w dziedzinie prozy To oczywiście nowatorski cykl powieściowy W poszukiwaniu straconego czasu. Jak pokpiwają niektórzy, nie należy czytać tego dzieła przed ukończeniem czterdziestego roku życia – mamy więc jeszcze czas. Ale może warto zapamiętać, że jest to cykl złożony z następujących tomów: W stronę Swanna (1913), W cieniu zakwitających dziewcząt, Strona Guermantes, Sodoma i Gomora, Uwięziona, Nie ma Albertyny, Czas odnaleziony (1927). Dzieło to, to zarazem wielkie epitafium prozy dziewiętnastowiecznej,

PSYCHOLOGIZM

PSYCHOLOGIZM – nurt w literaturze XX wieku, dotyczący prozy, dramatu, który prezentuje bohatera w kategoriach psychologicznych, rozpatruje motywacje psychologiczne czynów postaci, analizuje jej życie wewnętrzne, kompleksy, ukryte namiętności. Powieść, której cechą jest psychologizm skonstruowana jest często w oparciu o wspomnienia, skojarzenia, monolog wewnętrzny, marzenia senne. Za twórcę nowoczesnego psychologizmu uważa się Marcela Prousta, autora słynnego cyklu powieściowego pt. W poszukiwaniu straconego czasu.

RETROSPEKCJA

RETROSPEKCJA – cofnięcie w czasie, „spojrzenie wstecz” bohatera, występuje często w powieści lub w filmie. Nie polega jedynie na krótkotrwałym wspomnieniu, lecz na przywołaniu całej akcji, odcinka biografii z przeszłości. Zdarza się, że retrospekcja jest chwytem organizującym całość utworu – np. w filmie, gdy na początku poznajemy bohatera jako starego już człowieka i wraca on myślą do swojego dzieciństwa, by prześledzić całą biografię. W powieści pt. W poszukiwaniu straconego czasu

Panny z Wilka Jarosława Iwaszkiewicza

Autor Jarosław Iwaszkiewicz – prozaik, poeta, dramaturg, eseista, tłumacz. Zaistniał w świecie literackim w 1918 r., kiedy to w Warszawie związał się z grupą młodych poetów skupionych wokół pisma Pro Arte et Studio i głośnego kabaretu Pikador. Wkrótce ugrupowanie to przyjęło nazwę Skamander i stało się obok futurystów bardzo głośną artystyczną kontestacją. Jako prozaik Iwaszkiewicz osiągnął dojrzałość artystyczną bardzo wcześnie. Już wydane łącznie w 1933 r. opowiadania Panny z Wilka

Przemiany sposobu narracji w literaturze polskiej i obcej

Polecenie z zakresu teorii literatury, bada nie tylko wiedzę o budowie powieści, lecz również orientację w ewolucji gatunku powieściowego, w historii rozwoju prozy – głównie w ciągu ostatnich dwóch wieków. Zacznij od zdefiniowania najpopularniejszego typu narracji, charakterystycznego dla powieści realistycznej, dominującego, odkąd powieść realistyczna ugruntowała swoją pozycję w świadomości odbiorców. W realizmie mamy do czynienia z narratorem trzecioosobowym, obiektywnym, zdystansowanym. Mówimy o narracji przezroczystej, która spełnia rolę bezbarwnego ekranu. Dzięki niemu oglądamy wewnętrzny świat powieści, ale w niczym nam

Literatura dwudziestolecia międzywojennego w poszukiwaniu prawdy o człowieku

Kim jest człowiek? Czy możliwe jest poznanie go w pełni? Jak na jednostkę wpływa społeczeństwo? To pytania pojawiające się w literaturze dwudziestolecia międzywojennego. W okresie tym rozwija się psychologia, a zainteresowanie nią widać także w literaturze, podobnie jak różnego rodzaju inspiracje filozoficzne: Bergsonizm – przeświadczenie o wyższości intuicji nad naukowymi metodami opisu świata. „Nasza osobowość, budując się w każdej chwili z nagromadzającego się doświadczenia, zmienia się nieustannie”. Freudyzm – psychika ludzka jest bardziej skomplikowana, wielopoziomowa (id, ego, superego).

Jaki nowy typ powieści proponuje epoka dwudziestolecia międzywojennego?

Rozmowę o nowych tendencjach w prozie tej epoki należy rozpocząć od nazwiska André Gide’a, który wprowadził do powieści głębię psychiki ludzkiej, postulował bezwzględną szczerość i ujawnianie instynktów w literaturze, a religię, moralność i obyczaj uznawał za normy względne, które tylko krępują człowieka. Główne dzieła pisarza to: Dziennik, Lochy Watykanu, Fałszerze. To on rozpoczął kierunek nowatorstwa w prozie, który wyraża się w trzech nazwiskach, koncepcjach i – można dziś już powiedzieć – mitologiach pisarskich. Są to: Marcel Proust – W poszukiwaniu

Najważniejsze powieści awangardy prozatorskiej dwudziestolecia międzywojennego.

Najważniejsze powieści awangardy prozatorskiej dwudziestolecia to z pewnością: W poszukiwaniu straconego czasu Marcela Prousta Istotą utworu jest nowatorska narracja. Narrator zupełnie lekceważy prawa czasu, chronologii wydarzeń, do jakiej jesteśmy przyzwyczajeni. Sięga w głąb świadomości. Pretekstem do snucia wspomnień staje się smak ciasteczek magdalenek. Powieść zbudowana na podobieństwo autobiografii nie jest opowieścią o życiu Marcela Prousta. To mozaika pamięci, rekonstrukcja opisywanego świata. To poszukiwanie prawdy o sobie, śledztwo własnej świadomości. Właściwie od tej powieści zaczyna

XX wiek i współczesność

Powtórka – przegląd wieku w literaturze Początek stulecia Kiedy wierzono jeszcze w to, że będzie lepszy, światlejszy, bardziej humanitarny. Kobiety nosiły kapelusze i gorsety, a samochód był rzadkością (a wkrótce McLuhan nazwie go „mechaniczną narzeczoną” człowieka XX wieku). Tę epokę utrwalono w wielkiej prozie europejskiej. Marcel Proust W wielkiej powieści W poszukiwaniu straconego czasu pożegna wiek XIX, a powita XX. Chociaż dzieło ma wiele wymiarów, można je nazwać rewolucją w rozwoju gatunku – to także ma swą funkcję dokumentarną