Sonet – w literaturze polskiej znany już w renesansie (Jan Kochanowski, Mikołaj Sęp-Szarzyński), pojawiał się w baroku (u Jana Andrzeja Morsztyna) i romantyzmie (Sonety krymskie Adama Mickiewicza), ale prawdziwą karierę zrobił w Młodej Polsce. W Europie pojawił się w XIII w. (Włochy – Dante, Francesco Petrarka). Niemal od razu ukształtował się w swojej kanonicznej (obowiązującej) formie jako 14-wersowy utwór liryczny podzielony na cztery strofy.
- Dwie pierwsze zawsze mają po cztery wersy i stanowią narracyjną część opisową (np. opis krajobrazu), dwie następne liczą po trzy wersy i tworzą część refleksyjną. To nadrzędna część całego utworu, przynosi jego przesłanie, uogólnioną refleksję, która jest lirycznym podsumowaniem całości.
- Druga część sonetu może przybierać również kształt strofy dwuwersowej (dystychu), po której następuje strofa czterowersowa – jest to tzw. sonet francuski.
- Rymy: w pierwszej części okalające (abba), w drugiej cdc dcd (w sonecie francuskim cc deed).
W Młodej Polsce sonety pisali: Jan Kasprowicz (cykl Z chałupy), Kazimierz Przerwa-Tetmajer (W Białem, O sonecie, gdzie stwierdza „Lubię sonet, trudną misterną budowę (…) ten mały kościół, w którym jednak może/ olbrzymi Bóg się zmieścić”), Antoni Lange, Leopold Staff.