Ocena Twojej pracy pisemnej zależeć będzie od:
- błędów
- ortograficznych,
- interpunkcyjnych,
- stylistycznych,
- fleksyjnych,
- składniowych,
- frazeologicznych;
- czy praca napisana jest na temat;
- od jej spójności;
- staranności;
- od wyrażenia w niej własnego zdania;
- oryginalności.
Praca na temat
Sprawdzający ma przed sobą pracę bezbłędną, czystą, napisaną z polotem itd. I jest to – okazuje się – praca na zupełnie inny temat! Co robić? Praca nie na temat – to praca na jedynkę. Dlatego lepiej uniknąć błędu, czyli:
- Kilka razy przeczytać temat i uświadomić go sobie.
- Napisać plan, pamiętając o temacie.
- Przywoływać temat w trakcie pisania następującymi zdaniami:
- W nawiązaniu do tematu, stwierdzam…
- Odpowiedzią na pytanie zawarte w temacie jest…
- Argumentem potwierdzającym tezę zawartą w temacie jest…
- Temat zakłada, że…
- Wracając do tematu…
- Nie będzie odejściem od tematu…
- Temat wymaga następującej analizy…,
- Temat sugeruje…
Spójność pracy
Chodzi o logiczne powiązanie i wynikowość różnych fragmentów wypracowania. Na przykład mam w rękach pracę na temat, bez błędów, lecz… pracę słabą. Jak to się stało? Oto argumenty, myśli, twierdzenia dotyczące tematu spisane są chaotycznie, nie wiążą się ze sobą, są „oderwane”. Zabrakło porządku w komponowaniu tej pisaniny. Jej autor nie ustalił kolejności argumentów (twierdzeń, wydarzeń). Nie przemyślał toku pisania, nie napisał sobie na brudno: „najpierw opiszę bohatera, potem jego czyn, potem własne zdanie”. A to trzeba koniecznie zrobić.
W dodatku nie koniec na tym. Nawet poukładane fragmenty, części pracy, wymagają zdań wiążących. Takie zdania, czasem krótkie wyrazy, ogromnie ułatwiają pracę piszącym. Kiedy wyliczamy cechy czy argumenty, pomocne nam będą zdania:
– Kolejną cechą…
– Nie można zapomnieć o…
– Następna sprawa to…
– Wypada jeszcze wspomnieć…
– Ostatnia już kwestia to…
Przy argumentacji„za” i „przeciw” potrzebne nam będą inne zwroty i wyrażenia:
– Z drugiej strony…
– Tymczasem…
– A jednak…
– Wydawałoby się, że…
– Ta sprawa jest bezdyskusyjna…
– Zauważmy racje przeciwne…
Przy kłopotach z powiązaniem większych fragmentów pracy, zamiast godzinę myśleć jak teraz zacząć inną myśl, jak wprowadzić inne spojrzenie – piszemy:
– Teraz zajmę się następną sprawą.
– A oto inne spojrzenie na ten problem.
– Przeanalizujmy teraz rzecz inną. Omówiłam ….
– Teraz chcę przejść do innego punktu.
– Pragnę opisać jeszcze inną rzecz…
Praca spójna, powiązana, płynna – naprawdę robi dobre wrażenie.
Praca staranna
Jak ważny jest charakter pracy i staranność pisma – wie tylko ten, kto te prace sprawdza. Wbrew logice, wbrew twierdzeniom, że istotna jest treść i sens itd. I nie chodzi tu o pedanterię. Są charaktery pisma, które wręcz odpychają – nieczytelne, literki ściśnięte, potrzeba więc wysiłku i aktu dobrej woli, aby wczytać się w niuanse takiego pisma. Po kilku zdaniach sprawdzającemu łzy kręcą się w oczach. Zamiast życzliwości – narasta zdenerwowanie i zniechęcenie, zwłaszcza gdy czytana praca jest na przykład pracą siedemdziesiątą.
Pamiętajcie o:
- akapitach (wcięcia w tekście. Od akapitu zaczynamy każdy nowy rozdział podejmujący nową myśl).
- marginesie,
- odstępach,
- wyróżnianiu cytatów.
Własne zdanie
Jeśli praca jest staranna, na temat, bezbłędna, spójna, ale: sucha, odtwórcza, ani konkretna, ani z polotem….
Czego zabrakło?
Własnego zdania! Tej maleńkiej informacji, dzięki której sprawdzający rozpoznaje z kim ma do czynienia.
Jak to zrobić?
Potrzebne nam będą do tego zdania typu:
– Myślę, że…
– Moim zdaniem…
– Mam własne zdanie na tę sprawę…
– A ja myślę inaczej…
– Według mnie…
– Analizowałem ten problem…
– Z moich przemyśleń wynika…
– A oto mój pogląd…
– Problem ten widzę następująco…
– Po analizie tego zagadnienia mogę stwierdzić, że…
Nawet jeśli „wypełnienia” tych zdań nie są zupełnie „własne”, lecz nieco „cudze” – to robią naprawdę dobre wrażenie. Sprawdzający myśli: „Ten człowiek ma twórcze podejście do sprawy! Może analiza nie jest zupełnie poprawna, lecz sama próba…”. A zatem – nie zapominajmy o sobie! Nawet najbardziej „suche” fakty inaczej wyglądają, gdy autor umie się do nich ustosunkować. Przecież one także mogą inspirować, zachęcać, informować.
Praca oryginalna
O tym kryterium warto pamiętać przy pracy o ulubionym bohaterze literackim, filmowym, o książce, przygodach, podróży itd. Trzeba uwolnić się od kanonu lektur! Trzeba umieć zerknąć poza zakres „przerabianego” Jacka Soplicy! Po prostu schematy lekturowe stały się już nudne i oklepane. Nie warto przecież być „czterdziestą pracą”, która w podobny sposób „odklepuje” podobny temat, w oparciu o podobny przykład… i wzbudza rozpacz polonisty! Lepiej być pracą jedyną w swoim rodzaju, inną, budzącą zainteresowanie.
Zobacz:
https://aleklasa.pl/gimnazjum/c268-prace-pisemne/c312-formy-wypracowan/11-rozprawka
https://aleklasa.pl/gimnazjum/c268-prace-pisemne/c313-jak-napisac-wypracowanie/18-jesli-nie-wiesz-jak-zaczac