Przedstaw młodego Żeromskiego – bohatera Dzienników. Czy przypomina w czymś dzisiejszych nastolatków?
Wstęp
Przedstawienie postaci, którą opisujesz.
Postaw tezę
Czy młody Żeromski jest podobny do dzisiejszych nastolatków, czy też nie?
Rozwinięcie
W tej części pracy charakteryzujesz opisywaną postać:
- wygląd,
- usposobienie i temperament,
- inteligencję,
- cechy charakteru.
Tutaj wprowadzasz kolejne argumenty na poparcie (lub obalenie) tezy, że Żeromski jest podobny do dzisiejszych nastolatków
Zakończenie
Czyli podsumowanie twoich rozważań i końcowa (choć jednozdaniowa) ocena postaci.
Realizacja
Stefan Żeromski jako młody człowiek, uczeń gimnazjum, mój rówieśnik? Bardzo trudno mi go sobie wyobrazić – dla mnie i chyba dla każdego ucznia to przede wszystkim jeden z najwybitniejszych polskich pisarzy, autor przez wielu bardzo nielubianych Syzyfowych prac. A przecież i on miał kiedyś naście lat. Czy był podobny do mnie i moich kolegów, czy też jesteśmy zupełnie różni?
Dzięki Dziennikom, które Żeromski pisał, będąc w moim wieku, można dobrze go poznać.
Nie wiemy, jak wyglądał – młody Stefan nie uznał tego za tak ważne, żeby zanotować to w swoim dzienniku. Na pewno musiał nosić mundurek – jak wszyscy uczniowie gimnazjum w XIX w. To nas różni – bo dziś tylko nieliczne szkoły wprowadziły obowiązek jednakowych strojów. W moim gimnazjum panuje dowolność – nikt nikomu nie narzuca, jak ma się ubierać.
Chociaż Stefan Żeromski jawi nam się jako geniusz pióra, w szkole wcale nie był taki genialny. Owszem, bardzo lubił lekcje języka polskiego – a wszystko dzięki ulubionemu nauczycielowi literatury, który miał na niego duży wpływ. Ale inne przedmioty sprawiały mu wiele trudności – łacina i matematyka były jego piętą achillesową. I choć trudno to sobie wyobrazić, to dwa razy nie zdał do następnej klasy! Trzeba jednak pamiętać, że był w trudnej sytuacji materialnej i często chorował, co nie sprzyjało nauce. To nas bardzo łączy – szkolne problemy. Nieważne, czy sto lat temu, czy dziś – uczniowie tak samo boją się nauczycieli, tak samo dostają złe oceny i tak samo mają dużo nauki.
A zainteresowania? Młody Stefan czytał bardzo dużo, wręcz zachłannie. Ja też lubię czytać, ale chyba nie jestem aż takim molem książkowym. Zresztą kiedyś książki były jednym z niewielu źródeł rozrywki, dziś możemy iść do kina, oglądać telewizję, grać na komputerze, serfować w internecie.
Jest jeszcze coś, co chyba nigdy – bez względu na czasy – się nie zmieni. To rozterki związane z pierwszą miłością. Niepewność, nierówne bicie serca, ten dreszcz emocji, kiedy widzimy ukochaną osobę, i tęsknota, kiedy jej przy nas nie ma – na tym polu i Żeromski, i dzisiejsze nastolatki są sobie równi.
Jest też coś, co nasze pokolenia całkowicie różni – to zaangażowanie w sprawy polityczne kraju. Kiedy młody Żeromski pisał swoje dzienniki, Polska pozostawała pod zaborami, a kwestia odzyskania niepodległości była bardzo ważnym tematem. Gorące dyskusje w gronie kolegów prowadzone w tajnych kółkach samokształceniowych i walka z zaborcą – to codzienność dla XIX-wiecznego nastolatka. To zagadnienia zupełnie mi obce – dziś polityka nie ma takiego wpływu na życie mojego pokolenia, nie musimy walczyć o suwerenność kraju i zachowanie narodowej tożsamości.
Czy zatem Stefan Żeromski, kilkunastoletni bohater Dzienników, jest podobny do chłopców z XXI w.? I tak, i nie. Pewne okoliczności, problemy czy cechy charakteru są ponadczasowe. Ale na młodego Żeromskiego duży wpływ miała sytuacja polityczna w kraju. To ona go ukształtowała, a tamte problemy nam są zupełnie obce.
Charakterystyka bohatera Dzienników
Forma wypracowania jest bardzo wyraźnie określona – to charakterystyka. Ale uwaga! Pojawiają się w niej elementy rozprawki – temat zakłada, że masz się zastanowić, czy bohater Dzienników jest podobny do dzisiejszych nastolatków. Czyli musisz dobrać argumenty – a to przecież rozprawka.
Gromadzimy argumenty
Masz się zastanowić, czy bohater Dzienników jest podobny do dzisiejszych nastolatków. Spójrz, jakie argumenty i kontrargumenty zostały wykorzystane w naszym wypracowaniu:
- cechy podobne: rozterki związane z pierwszą miłością, szkolne problemy, niektóre zainteresowania
- cechy, które nas różnią: obowiązek chodzenia w szkolnych mundurkach, zaangażowanie w sytuację polityczną kraju
A może inne argumenty?
W wypracowaniu, które jest jedynie przykładem, nie wykorzystaliśmy, oczywiście, wszystkich argumentów – wybraliśmy kilka najistotniejszych z naszego punktu widzenia. A o czym jeszcze można było wspomnieć?
- Żeromski bardzo wcześnie stracił matkę, a kilka lat później zmarł jego ojciec – Stefan wcześnie został sierotą. Niewiele współczesnych nastolatków zmaga się z tak trudną sytuacją – to zdarzenie na pewno miało wpływ na jego psychikę.
- Młody Żeromski oddawał się pasji zupełnie obcej dzisiejszemu nastolatkowi – polowaniom. Dziś żaden młody człowiek nie może mieć dostępu do broni palnej!
- O młodym Żeromskim możemy powiedzieć, że był nieco egzaltowany. Jego słownictwo jest trochę górnolotne, dzisiejsze nastolatki na pewno tak się nie wyrażają.
- Żeromski przejawiał uwielbienie dla nauczyciela, który był też dla niego najwyższym autorytetem. Czy pedagodzy często są dziś autorytetami dla młodych ludzi?
- Konieczność zarabiania na swoje utrzymanie – Stefan w zamian za mieszkanie douczał synów właścicielki. Dzisiejsze nastolatki nie mają takich problemów.
Odpowiednia kompozycja
Pisząc tekst, pamiętaj nie tylko o tym, żeby był zgodny z tematem, ale i o tym, żeby jego kompozycja wynikała z formy, która Cię obowiązuje. Co to oznacza? Charakterystyka (jak i każda inna forma) ma określoną budowę, której nie można zmienić.
Pamiętaj więc o odpowiedniej kolejności:
- przedstaw postać (jej zawód, status społeczny, wiek)
- opisz wygląd zewnętrzny (urodę, sposób ubioru)
- zwróć uwagę na sposób zachowania i mówienia, gestykulację
- omów cechy charakteru, światopogląd
- oceń postać
Elementy rozprawki
- Głównym zadaniem rozprawki jest uzasadnienie swoich poglądów i przekonywanie do przedstawionej w temacie rozprawki tezy.
- Rozprawka jest zbiorem uporządkowanych argumentów. To ważne – uporządkowanych! Nieprzemyślane i chaotycznie wymieniane argumenty na poparcie tezy obniżają wartość pracy!
Sedno sprawy…
Podczas pisania pracy pamiętaj, co jest Twoim celem – opisanie postaci i jej cech. Sprawdź, czy o wszystkim pamiętałeś:
- uporządkuj cechy, miej w głowie jakiś pomysł na ich przedstawienie, niech nie będzie to chaotyczna wyliczanka
- koniecznie pamiętaj o ocenie postaci – to bardzo ważny punkt charakterystyki!
- postaraj się spojrzeć obiektywnie na opisywaną postać – charakterystyka wcale nie musi być pozytywna, jeśli znajdziesz jakieś wady to zwróć na nie uwagę!
Zobacz: