- Neoklasycyzm to jedno z ważniejszych zjawisk powojennej (i międzywojennej) poezji. Jak wszystkie prądy z nazwą o przedrostku neo- jest nie tylko jakimś odnowieniem dawnego nurtu artystycznego – przywróceniem do łask dawnych poetyk i miar wierszowych. Nie – właściwie jest to całkiem nowy nurt – do tego dawnego nawiązujący głównie przez krąg literackich i kulturowych odniesień. A jego dwudziestowieczni przedstawiciele nie starają się pisać jak Horacy, Jan Kochanowski, Racine czy Ignacy Krasicki.
- Podstawą neoklasycystycznej wizji sztuki jest przekonanie, że zasadniczym trzonem europejskiej kultury jest cywilizacja grecko-rzymska. Jej dokonania trwają, wedle neoklasycystów, w naszej świadomości kulturowej do dziś i są jednym z podstawowych jej elementów.
- Neoklasycyści bardzo często odwołują się więc do klasycznych filozofów – ulubieni to Marek Aureliusz i Heraklit.
- Postulują powrót do starożytnego ideału harmonii jako podstawy i idei sztuki – starają się zachować umiar w stosowaniu środków poetyckiej ekspresji, dążą do wydobycia z przetwarzanego w ich utworach świata klasycznego ładu i moralnej prawdy. Współczesny świat może się zmieniać i trwać w bezustannym pędzie – ale gdzieś głęboko znajdują się jakieś niewzruszone prawa – jakaś miej lub bardziej harmonijna struktura świata i ducha.
- Lubią tematy mitologiczne, odwołania do antycznej i renesansowej sztuki. Starają się także na ogół wypracować jakąś współczesną wersję antyczno-renesansowego humanizmu – już nie tak prostego i jasnego, opartego wszak na podobnych do pierwowzoru zasadach.
Zobacz:
Scharakteryzuj lingwizm, turpizm i neoklasycyzm w poezji powojennej