Zadanie 1
Napisz wstęp do tematu: Pieśni Jana Kochanowskiego wyrazem światopoglądu człowieka renesansu.
Przykład:
(1) Pieśni Jana Kochanowskiego są najpełniejszym wyrazem postawy renesansowej w szesnastowiecznej poezji polskiej.
(2) Zawarte są w nich wszystkie najważniejsze elementy renesansowego światopoglądu – można je łatwo wskazać na przykładzie poszczególnych utworów. Zanim to jednak uczynię, chciałbym krótko je opisać.
(3) Jednym z ważniejszych czynników wpływających na kształt epoki renesansu był zwrot w stronę sztuki i mitologii antycznej. Artyści renesansowi podejmowali mitologiczne tematy, wzorowali się na dawnej architekturze i rzeźbie. Przejęli też ze sztuki antyku zainteresowanie człowiekiem, jego potrzebami, rozwojem. Zainteresowano się też głębiej otaczającą człowieka naturą. Powróciły także do łask najważniejsze kierunki filozofii starożytnej – największą popularnością cieszył się chyba stoicyzm. W poezji, wzorem antycznych autorów, kładziono nacisk na harmonię, czystość języka. Ideałem był poeta doctus, czyli poeta uczony, znający doskonale wcześniejszą literaturę i będący jednocześnie znakomitym znawcą reguł sztuki poetyckiej; umiejący je zastosować, nie tylko w utworach pisanych po łacinie, ale i w języku ojczystym.
(4) Poetą takim był z pewnością Jan Kochanowski, co najlepiej pokazują jego Pieśni.
(1) Zdanie-teza na początek. Dobrze. Zauważ, że to powtórzenie tematu, z małym przekształceniem. Stawiasz tezę, „światopogląd” zamieniasz na „postawę”, dodajesz „najpełniejszym”.
(2) Ujawniasz się i swój plan. Takie zdania stwarzają kontakt z czytającym.
(3) Tu już zarabiasz punkty. Potem powtórzysz te cechy, pokazując je na konkretnych przykładach, ale taki zarys sygnalizuje: wiem, o co chodzi.
(4) Oto zgrabne przejście do rozwinięcia, czyli pracy na przykładach z twórczości poety. Teraz pokażesz renesansowe poglądy w kolejnych Pieśniach, powinieneś je pamiętać. W przypadku zadania maturalnego z pewnością jedna z Pieśni będzie przytoczona.
Komentarz:
Pytanie pozwala zaprezentować podstawy wiedzy o renesansie i jego powiązaniu z antykiem. Nie wymaga więc wiedzy specjalnie głębokiej. Napisanie tego wstępu powinno pomóc Ci przypomnieć sobie te podstawy i je uporządkować. Dobrze jest zasygnalizować wszystkie motywy, które będą rozwinięte przy późniejszym omawianiu poszczególnych utworów.
Zobacz: