ROZPRAWKI

1. Człowiek walczy ze swoją słabością i gdy ją pokonuje, wtedy dowodzi, że jest wielki.

Jakie postacie przywołać?

  • Postacie literackie:
    • Robinson Crusoe z powieści Daniela Defoe,
    • Santiago ze Starego człowieka i morza Ernesta Hemingwaya.
  • Postacie historyczne i współczesne:
    • Sportowcy – Marek Kamiński,
    • Jan Paweł II – ostatnio coraz częściej pokonuje słabość fizyczną, chorobę, ale mądrość papieża dowodzi jego wielkości.

Na czym polega wielkość, prawdziwa wartość człowieczeństwa?
Pytanie trapi literatów od dawna. Ten temat daje odpowiedź: istota człowieczeństwa tkwi w pokonaniu własnej słabości.

 

2. Zhańbiony czy z poczuciem wolności, upokorzony czy wolny, z kainowym piętnem czy etycznie czysty? Jaki obraz człowieka stworzyła literatura?

Jak zawsze, gdy trzeba wybrać pomiędzy skrajnymi opiniami, najlepiej poszukać złotego środka. Nie ma jednego portretu człowieka. Nawet o dokładny, jednoznaczny portret jednej osoby jest trudno, bo człowiek to istota skomplikowana. W takiej sytuacji dowiedziemy, że człowiek jest i taki, i taki, nosi kainowe znamię, był zhańbiony, był wolny i upokorzony.
Skojarz przykłady biblijne:

  • Adam i Ewa – pierwsi ludzie byli szczęśliwi w raju, wolni, ale popełnili grzech i stracili wszystko.
  • Kain i Abel – jeden zły, drugi dobry. Kainowe piętno odcisnęło się na wszystkich ludziach.
  • Hiob – szczęśliwy człowiek, wierny Bogu, któremu zostało odebrane wszystko, co posiadał: dzieci, majątek. Hiob cierpiał, ale nie przeklął swego losu i Boga.

 

3. Według Szekspira „Świat jest teatrem, aktorami ludzie”. Przedstaw swoje poglądy na ten temat, odwołując się do wybranych utworów.

Praca o sytuacji człowieka odgrywającego swoją rolę na deskach życia. Punktem wyjścia jest słynny cytat Szekspirowski, który porównuje życie do teatru, a ludzi do aktorów.

 

4. „Człowiek jest natury pielgrzymiej”
(Cyprian Kamil Norwid).
Motyw życia – wędrówki i życia – pielgrzymki w literaturze i kulturze a Twoje rozumienie ludzkiego życia.

Temat przywołujący inną metaforę obrazującą ludzkie życie. Tym razem porównanie do wiecznej wędrówki. Koniecznie przywołaj Odyseję Homera i Odysowe wątki, które znasz z poezji, np. wiersz Staffa pt. Odys.

 

5. „Nie znam roli, którą gram…”
(Wisława Szymborska).
Literatura w poszukiwaniu prawdy o człowieku. Twoje rozważania na ten temat inspirowane lekturą wybranych utworów.

Jaki jest człowiek, jaka jest prawda o człowieku? Jedno jest pewne: złożona. Temat pozostawia dużą swobodę kierunków poszukiwań, bo możemy szukać prawdy o ludzkiej sytuacji we wszechświecie, słabości lub potędze, wiedzy czy niewiedzy o sobie i istnieniu. Można też pytać o prawdę na temat ludzkich czynów – czy człowiek jest dobry, czy zły, czy dowodzi humanizmu, czy bestialstwa.

Zobacz:

Człowiek – motyw literacki