W poszukiwaniu „nauczyciela i mistrza”. Twoje rozważania o utworach literackich szczególnie znaczących w kształtowaniu systemu wartości młodego człowieka końca XX wieku.
To zagadnienie bywa różnie formułowane:
- „Twoje podróże po krainie literatury w poszukiwaniu własnego systemu wartości”
- „Świat jakich wartości odnajdujesz w utworach literackich?”
- Rozważania o świecie wartości bohatera literatury współczesnej, opatrzone znanym cytatem Konwickiego: „zło włóczyło się w nasze kody etyczne”
- „Szukam nauczyciela i mistrza (Tadeusz Różewicz). Poszukiwanie norm moralnych i wartości życia w literaturze współczesnej.”
- „W jakim stopniu literatura nauczyła Cię dojrzale rozważać swoje miejsce w świecie?”
- „Moje podróże po krainie literatury w poszukiwaniu własnego systemu wartości.”
Wiele dzieł literackich wymienionych wyżej możemy wykorzystać do rozważań o systemie wartości, bo mogą być wskazówką tego co dobre, a co złe. Dzieła o szczególnym wymiarze moralnym to z pewnością:
- Biblia (zwłaszcza Dekalog)
- Makbet Szekspira (analiza machiny zła)
- Dziady Mickiewicza (ze względu na wykładnię moralności ludowej)
- Lord Jim Conrada (i inne dzieła tego moralisty)
- Ziemia, planeta ludzi A. de Saint-Exupéry’ego (ze względu na głoszony tam kodeks wartości)
- Wieża – Herlinga-Grudzińskiego (postawy bohaterów)
- Przed nieznanym trybunałem Jana Józefa Szczepańskiego (rozważania na temat etyki człowieka)
- Mistrz i Małgorzata Bułhakowa (oryginalne przedstawienie dobra i zła w państwie totalitarnym, i nie tylko).
Właściwie łatwo jest znaleźć w literaturze wzorce postępowania, wskazać moralistów, którzy formułują kodeks postępowania i napisać, że to właśnie doskonały materiał do budowy naszego systemu wartości. Trudniej definiować dobro i zło, obserwować ich wzajemną walkę, trud ludzi, którzy występują w obronie dobra, ale też – jest to praca bardziej interesująca.
Zobacz:
Poszukiwanie wartości – motyw literacki
Dziedzictwo epok – Tabela 1. WARTOŚCI – POSTAWY na przestrzeni epok