Nawiązywano do kultury starożytności w różny sposób
- Czerpano z zasobu motywów, wątków, symboli zawartych w mitach, eposie, tragedii i poezji. Tradycja antyczna znajduje także odbicie we współczesnej poezji i prozie, wciąż nawiązują poeci i pisarze do mitu ikaryjskiego (np. wiersz Stanisława Grochowiaka pt. Ikar, Ernesta Brylla pt. Wciąż o Ikarach głoszą, opowiadanie Jarosława Iwaszkiewicza pt. Ikar).
- Do antyku nawiązywali twórcy renesansowi jak np. Jan Kochanowski, twórcy oświeceniowi np. Ignacy Krasicki, a także dziewiętnasto- i dwudziestowieczni prozaicy np. Stefan Żeromski.
- Twórcy współcześni odwołują się do mitów, do postaci mitycznych, autorów antycznych, takich jak Homer, Safona, Sofokles, Horacy, podejmują wciąż na nowo klasyczne gatunki – przykładem może być pieśń lub epos współczesny.
- Wiele nawiązań poetyckich można znaleźć w podręczniku, np. wiersz pt. Homer J.B. Ożoga, Larum Urszuli Kozioł, Ikar Stanisław Grochowiaka, Nike która się waha Zbigniewa Herberta.
- Bardzo ważnym składnikiem twórczości poetów takich jak Tuwim, Staff, Iwaszkiewicz, Grochowiak jest właśnie antyk. Współcześni twórcy przejęli nie tylko wątki i motywy tematyczne, lecz inspiracją stały się filozofia, sztuka i nauka tej odległej epoki.
- Artyści, pisarze i filozofowie wszystkich późniejszych epok czerpali z dorobku starożytnych: odwoływali się do ich mądrości, kontynuowali myśl lub motyw, przywoływali bohaterów, zdarzenia i problemy, bowiem wiele tematów okazało się uniwersalnymi; nie przeminęły wraz z epoką. Będzie zatem antyk źródłem tematów literatury i sztuki, inspiracją artystyczną dla wciąż nowych interpretacji dawnych obrazów, dalej: źródłem prawd filozoficznych oraz materiałem godnym badania, poszukiwań i porównań.
- Ta żywotność kultury starożytnej aż do naszych czasów mówi, że antyk stał się uniwersalnym „przepisem” na osiągnięcie piękna. Zawierał bowiem wszystkie tematyczne motywy i wszystkie formy, które można realizować na tysiące sposobów w każdej epoce.
Jakie motywy i postacie najczęściej przywoływali późniejsi twórcy?
- mit arkadyjski,
- mit ikaryjski,
- mit o jabłku niezgody, wojnie trojańskiej,
- dzieje Edypa i Antygony,
- mit prometejski,
- postać Homera, Sokratesa,
- filozofię Platona, stoików, Epikura, Arystotelesa.
Zobacz:
Jakie cele stawiano literaturze w antyku, dlaczego uważamy antyk za źródło norm?
Nawiązania do antyku w epokach późniejszych