Wypisz i wyjaśnij nagromadzone w Trenie X różne wersje wierzeń w życie pozagrobowe.
Tren X świetnie oddaje chaos w poglądach poety, który stanowi jedno wielkie pytanie: Gdzie podziało się ukochane dziecko poety? Kochanowski przywołuje różne wersje wierzeń w życie pozagrobowe:
- „Czyś ty nad wszytki nieba wysoko wzniesiona
I tam w liczbę aniołków małych policzona?” – to nawiązanie do platońsko-chrześcijańskich wyobrażeń o siedmiu sferach niebieskich;
- „Czyliś do raju wzięta?” – to starotestamentowe miejsce pobytu pierwszych ludzi, synonim nieba;
- „Czyliś na szczęśliwe wyspy zaprowadzona?” – to z kolei starożytny grecki topos miejsca nieskażonego troskami i pracą;
- „Czy cię przez teskliwe jeziora Charon wiezie?” – tutaj mowa jest greckim świecie zmarłych – podziemnym Hadesie; Charon był przewoźnikiem zmarłych przez rzeki Styksu;
- „Czy (…) / Wzięłaś na się postawę i piórka słowicze?” – nawiązanie do znanych w mitologii motywów;
- „Czyli się w czyśćcu czyścisz?” – to wierzenie chrześcijańskie, ale nieobce już starożytnym Żydom;
- „Czyś po śmierci tam poszła, kędy pierwej była?” – motyw powrotu duszy po śmierci tam, skąd pochodzi, notuje Platon w swoich dialogach.
Treny nie są łatwymi utworami. Staropolska składnia i liczne archaizmy stanowią niemałą barierę dla współczesnego czytelnika. Na poziomie podstawowym obowiązkowy do matury jest tylko wybór Trenów, na rozszerzonym obowiązuje całość. Do zrozumienia kryzysu światopoglądowego poety konieczne jest prześledzenie całego cyklu jako zapisu zmagań z tragedią i zwątpieniem.
Zobacz:
Treny Jana Kochanowskiego – tematyka i okoliczności powstania
Treny Jana Kochanowskiego – tematyka i okoliczności powstania