Orientalizm
Cywilizacja zachodnia wydawała się romantykom zbyt banalna i mało interesująca jako materiał literacki. Poszukiwali więc czegoś zupełnie innego, niezwykłego: szalonych bohaterów, ale też ludzi prostych, nieznanego modelu kultury i życia. Zainteresowanie Wschodem objawiło się nie tylko na martwych kartach literatury. Niektórzy romantycy odbywali podróże na Wschód, ubierali się w stylu orientalnym, przywozili do swych domów naczynia i przedmioty codziennego użytku, popijali indyjską herbatę.
Fascynacja orientem (w dużej mierze Indiami) przyczyniła się do sprecyzowania założeń romantyzmu przez Friedricha i Augusta Wilhelma Schleglów i Friedricha Wihelma Schellinga. Niedostrzeżona w romantyzmie filozofia Artura Schopenhauera (O wolności ludzkiej woli 1839, Świat jako wola i przedstawienie 1844), mocno osadzona w buddyzmie, z nową siłą objawi się kilkadziesiąt lat później – w literaturze modernistycznej.
Spośród twórców europejskich najważniejszy jest George Byron (Giaur, Korsarz, Lara, Narzeczona z Abydos). Do polskich poetów zafascynowanych orientem należą oczywiście: Juliusz Słowacki (zainteresowania arabistyczne: Arab, Szanfary, Podróż do Ziemi Świętej z Neapolu, Pieśń na Nilu, Rozmowa z piramidami, Piramidy, Na szczycie piramid, Ojciec zadżumionych; zainteresowania Indiami: Genezis z Ducha, Król-Duch; zainteresowania Krymem i Turcją: Żmija, fragment Beniowskiego, Lambro) i Adam Mickiewicz (zainteresowania Krymem i Turcją: Sonety krymskie).
W okresie romantyzmu zaczęła rozwijać się orientalistyka jako kierunek uniwersytecki. Tu oczywiście prym wiódł Uniwersytet Wileński.
Zobacz:
Udowodnij, że orientalizm jest cechą polskiej literatury romantycznej