edykt – nazwa rozporządzenia mającego oficjalny charakter; najważniejsze e. zostały wydane w starożytnym Rzymie – ustalały ogólne przepisy i normy; we Francji do 1789 r. były to ustawy królewskie, dotyczące jednej określonej sprawy; znane e. to: edykt mediolański z 313 r. dający chrześcijanom swobodę kultu, e. nantejski z 1598 r. kończący wojny religijne we Francji – zapewniał hugenotom swobodę kultu i pewien zakres autonomii politycznej; EFTA – Europejskie Stowarzyszenie Wolnego
„Dagome iudex” – ostatni akt prawny wydany przez Mieszka I powierzający państwo stolicy apostolskiej czyli papieżowi, wydany koło roku 992; dalajlama – zwierzchnik duchowny lamaizmu, czyli tybetańskiej odmiany buddyzmu; historyczną siedzibą był pałac Potala w Lhasie; po pacyfikacji po–wstania antychińskiego w 1959 r., dalajlama wyemigrował do Indii; decentralizacja – oznacza oddanie części władzy przez polityczne centrum, ośrodkom regionalnym, które zyskują na swobodzie działania mając większe kompetencje i możliwości działania; jest
caudillo – tytuł przywódców wojskowych w Hiszpanii do XV w. i w krajach Ameryki Łacińskiej w XIX w., używał go gen. Franco, przywódca rebeliantów w okresie wojny domowej 1936-39, a potem w czasie swych rządów, utożsamiany z hiszpańską odmianą faszystowskiego przywódcy; cech – stowarzyszenie rzemieślników miejskich, jednej lub kilku pokrewnych specjalności, mające na celu obronę interesów członków, podniesienie ich poziomu kulturalnego i życiowego; powstały w średniowieczu (od X w.), stopniowo
bajońskie sumy – olbrzymie kwoty (circa 21 mln franków), które musiało zapłacić Księstwo Warszawskie Napoleonowi; cesarz francuski przyjmował wierzytelności pruskiego monarchy (długi zaciągnięte przez polską szlachtę u pruskiego króla) w praktyce okazały się nieściągalne; nazwa bierze się od konwencji w Bagonne w 1808 zawartej między stronami; bałkańskie wojny (lata 1912-13) – konflikty państw bałkańskich z Turcją, a potem między sobą o podział łupów, w pierwszym wystąpiły zgodnie przeciw Turkom: Bułgaria,
abdykacja – zrzeczenie się tronu przez monarchę; w Polsce uczynili to Jan Kazimierz w 1667 r. i Stanisław August Poniatowski w 1795 r. pod naciskiem Rosji; abolicjonizm XIX-wieczny – ruch społeczny domagający się zniesienia niewolnictwa; popularny w USA; narodził się w czasach kolonialnych w Germantown (Pensylwania) w 1688 r.; najbardziej radykalny odłam dążył do zbrojnego wystąpienia przeciw niewolnictwu (np. John Brown – stracony); różnice zdań w kwestii niewolnictwa stały się