Dwudziestolecie międzywojenne w Europie
Francja Awangarda francuska Prześliczna rudowłosa Guillaume’a Apollinaire’a to wiersz programowy. W chwili wybuchu pierwszej wojny światowej Apollinaire wstąpił do armii francuskiej. Po powrocie z frontu, bogaty w doświadczenia, określa w przytoczonym wierszu swój program artystyczny, który jest zarazem programem francuskiej awangardy (wraz z Apollinaire’em tworzyli to ugrupowanie Max Jacob i Blaise Cendrars). Awangardy, której twórczość nazywana była później kubizmem poetyckim ze względu na bliskie związki z malarzami, takimi jak Picasso, Braque, Modigliani. Utwór utrzymany jest w tonie rozmowy
Najważniejsze powieści awangardy prozatorskiej dwudziestolecia to z pewnością: W poszukiwaniu straconego czasu Marcela Prousta Istotą utworu jest nowatorska narracja. Narrator zupełnie lekceważy prawa czasu, chronologii wydarzeń, do jakiej jesteśmy przyzwyczajeni. Sięga w głąb świadomości. Pretekstem do snucia wspomnień staje się smak ciasteczek magdalenek. Powieść zbudowana na podobieństwo autobiografii nie jest opowieścią o życiu Marcela Prousta. To mozaika pamięci, rekonstrukcja opisywanego świata. To poszukiwanie prawdy o sobie, śledztwo własnej świadomości. Właściwie od tej powieści zaczyna
Przede wszystkim oglądamy nowatorski układ graficzny – bo wersy układają się w zarys żołnierza. Wiersz jest przykładem liryzmu wizualnego, jest też utworem dotyczącym wojny, mówi o przeżyciach i przyśpieszonym dojrzewaniu młodego człowieka z czasu I wojny światowej. Utwór jest apostrofą do dwudziestoletniego chłopaka, który zaznał okrucieństw wojny. Strofy pozbawione są interpunkcji, zdania są eliptyczne (skrócone), dynamiczne, rozplanowane według zarysu postaci. Popatrzmy na fragment – karabin. Widziałeś śmierć twarzą w twarz więcej niż stokrotnie nie wiesz
W XX wieku Stany Zjednoczone stały się potężnym mocarstwem. Dotknięte kryzysem lat dwudziestych, były też ojczyzną nowych, wielkich twórców prozy: William Faulkner – pisarz amerykańskiego Południa, głoszący tezę, iż nie można odrzucić przeszłości; staje się ona piętnem w życiu człowieka. A przeszłość jego postaci bywa ponura, kryminalna, uwikłana w moralne dylematy. Główne powieści: Wściekłość i wrzask, Absalomie, Absalomie, Azyl Ernest Hemingway – bardzo poczytny, operujący behawioryzmem pisarz noblista, opisywał miłość i heroizm, twardych bohaterów o szlachetnym