Czas akcji:
wigilijny wieczór i bożonarodzeniowy poranek, XIX wiek. Choć duchy pojawiały się przez trzy kolejne noce, tak naprawdę cała akcja rozegrała się podczas jednej nocy.

Miejsce akcji:
Londyn

Bohaterowie:

  • Ebenezer Scrooge
    Właściciel domu handlowego. Skąpy, bezduszny i samolubny człowiek, dla którego największą wartość stanowiły pieniądze. Nie miał żadnych przyjaciół, a jego jedyną rodziną był siostrzeniec Alfred, z którym Scrooge nie utrzymywał jednak dobrych stosunków. Nie potrafił korzystać ze swojego ogromnego majątku i żył jak biedak. Jego całym życiem była praca i tego samego wymagał od innych.
    Ebenezer bardzo zmienił się po wizycie duchów. Przemienił się w serdecznego, ciepłego i hojnego człowieka, który chce nadrobić stracony czas.
  • Alfred
    Siostrzeniec Scrooge’a, syn jego jedynej, nieżyjącej już siostry Fanny. Zawsze szczęśliwy i uśmiechnięty młody małżonek, prawdziwa dusza towarzystwa. Nie zrażał się tym, że wuj był bardzo nieprzyjemny, i starał się przekazać mu odrobinę optymizmu.
  • Bob Cratchit
    Buchalter w firmie Scrooge’a. Bardzo ubogi, ale nie uskarżał się na swój los, choć miał powody do narzekania. Ze swojej lichej pensji musiał utrzymać liczną rodzinę, w tym ciężko chorego syna Tomaszka. W jego domu panowała atmosfera miłości i ciepła.

Plan wydarzeń

1. W kantorze Ebenezera Scrooge’a
W wigilijny wieczór Ebenezer Scrooge siedział w wyziębionym sklepowym kantorze. Przez otwarte drzwi obserwował swojego pracownika
– Boba Cratchita – w którego biurze było szczególnie zimno.

2. Odwiedziny Alfreda
Do kantoru przyszedł siostrzeniec Scrooge’a – Alfred. Zaprosił go na bożonarodzeniowy obiad, Scrooge jednak szybko się go pozbył.

3. Wizyta kwestarzy
Do kantoru przyszli kwestarze, prosząc Ebenezera o datek dla najuboższych. Skąpiec nie dał im jednak ani grosza.

4. Kolędnik
Pod drzwiami kantoru pojawił się mały, zmarznięty kolędnik, którego wściekły starzec gwałtownie przepędził.

5. Pożegnanie z Bobem
Ebenezer bardzo chłodno pożegnał swojego buchaltera, robiąc przy tym uwagi, że w Boże Narodzenie będzie musiał dać mu wolny dzień.

6. Powrót do domu
Kiedy późnym wieczorem Scrooge dotarł do swego domostwa, na kołatce do drzwi z przerażeniem zobaczył twarz swojego zmarłego przed siedmiu laty wspólnika – Marleya.

7. Pojawienie się ducha
Kiedy wieczorem Scrooge usiadł przed kominkiem, w całym domu rozdzwoniły się nagle wszystkie dzwonki. Dało się też słyszeć dziwne odgłosy oraz brzęk kajdan i łańcuchów, a za chwilę w pokoju pojawił się duch Marleya.

8. Przestroga
Marley pojawił się, żeby ostrzec Scrooge’a przed grożącym mu niebezpieczeństwem. Jeśli tak jak on będzie żył jedynie interesami, nie będzie zajmował się ludzkimi sprawami, spotka go straszny los. Tak jak jego dawny wspólnik będzie się wiecznie tułał. Marley zapowiedział, że w ciągu najbliższych trzech nocy zjawią się u niego trzy duchy i znikł.

9. Wizyta ducha ubiegłych Wigilii
Zgodnie z zapowiedzią Marleya następnej nocy pojawił się pierwszy z duchów. Nie była to przerażająca, udręczona zjawa – raczej świetlista postać o miłym głosie, pół dziecko, pół starzec.

10. Wędrówka w przeszłość

  • Wizyta w szkole
    Scrooge zobaczył siebie jako małego chłopca, który siedział samotnie w wigilijny wieczór w szkole. Przypomniał mu się mały kolędnik, którego przepędził sprzed kantoru i obudził się w nim żal.
  • Spotkanie z siostrą Fanny
    Starszy już Scrooge znów spędzał święta w szkole, gdy nagle zjawiła się jego młodsza siostrzyczka z wiadomością, że ojciec zgodził się go przyjąć w domu na święta. Nagle przypomniał mu się siostrzeniec Alfred, którego ostatnio tak niemile potraktował.
  • Wizyta w sklepie, w którym Scrooge odbywał praktyki
    Duch pokazał mu następną scenę – sklep, w którym Scrooge w młodości odbywał praktyki. Widział swojego pracodawcę, Fezziwinga – jak zawsze dobrego dla swoich pracowników – przypomniało mu się, jaki on sam był bezwzględny dla buchaltera.
  • Rozstanie z narzeczoną
    Następna wizja – duch pokazał mu dawną narzeczoną, którą zostawił dla pieniędzy i kariery.

11. Wizyta ducha obecnej Wigilii
Następnej nocy pojawił się drugi duch – poczciwy, gruby olbrzym przystrojony świątecznymi gałązkami.

12. Podróż nad dachami Londynu

  • Wizyta w domu Boba Cratchita
    Duch zaprowadził Scrooge’a do domu jego buchaltera, gdzie choć bieda aż piszczy, wszyscy bardzo radośnie obchodzili święta. Ich radość przyćmiewała tylko choroba najmłodszego dziecka – Tomaszka. Widok bardzo chorego, choć szczęśliwego chłopca obudził w Scrooge’u chęć niesienia pomocy.
  • W domu Alfreda
    Duch pozwolił zajrzeć Ebenezerowi do domu swojego siostrzeńca, który w towarzystwie żony i przyjaciół spędzał w przemiłej atmosferze święta.
  • Dwoje dzieci – Nędza i Ciemnota
    Na zakończenie duch pokazał Scrooge’owi dwoje nędznych, odrażających dzieci – Nędzę i Ciemnotę, które były takie przez skąpstwo takich bogaczy jak Ebenezer.

13. Wizyta ducha przyszłych Wigilii
Pojawił się ostatni duch – przerażające widmo w czarnym płaszczu.

14. Wyprawa w przyszłość

  • Wizyta na giełdzie
    Scrooge razem z duchem przybyli na giełdę, gdzie wszyscy rozmawiali o śmierci jakiegoś handlowca, którego nikt nie żałował.
  • Przy zwłokach
    Scrooge pojawił się w pustym domu, gdzie przy zwłokach nieznanego mu nieboszczyka nie czuwał nikt z rodziny.
  • Śmierć Tomaszka
    Widmo pokazało Scrooge’owi rodzinę Boba Cratchita, wszyscy opłakiwali śmierć małego Tomaszka.
  • Na cmentarzu
    Duch zabrał Scrooge’a na cmentarz, gdzie pokazał mu zaniedbany grób, na którym wyryte było jego imię.

15.Poranne przebudzenie
Po wizycie ostatniego ducha Scrooge obudził się z ulgą. Z radością odkrył, że jest Boże Narodzenie i że może wyciągnąć naukę ze spotkania z duchami.

16. Zmiana w zachowaniu Scrooge’a

  • Scrooge kupił rodzinie Cratchitów ogromnego świątecznego indyka.
  • Ebenezer pojawił się na bożonarodzeniowym obiedzie u swojego siostrzeńca.
  • Scrooge podwyższył Bobowi pensję, kazał napalić w jego gabinecie, a dla całej rodziny Cratchitów stał się bardzo bliskim przyjacielem.

 

Pytania

Dlaczego duch Marleya przyszedł do Scrooge’a właśnie w wigilijną noc?
Z dwóch powodów. Po pierwsze – w wigilijną noc mijała właśnie siódma rocznica śmierci Marleya.
Po drugie – w wigilijnym czasie jest coś magicznego. To wieczór pełen miłości, dzielenia się wszystkim, co mamy. Wieczór, który spędza się w rodzinnym gronie.

Jakie nauki dały Scrooge’owi duchy?

  • Duch Marleya – pojawił się, aby przestrzec swego wspólnika przed losem, który go spotka, jeśli się nie zmieni.
  • Duch ubiegłych Wigilii – pokazał Scrooge’owi jego poprzednie Wigilie i błędy, które popełniał.
  • Duch obecnej Wigilii – pokazał, jak powinno się spędzać święta.
  • Duch przyszłych Wigilii – przestrzegł Scrooge’a przed tym, jak będzie wyglądało jego życie, jeśli czegoś w nim nie zmieni.

Zobacz:

Opowieść wigilijna – Karol Dickens

Opowieść wigilijna – pytania i odpowiedzi

Opowieść wigilijna na lekcji

Opowieść wigilijna na egzaminie

Ebenezer Scrooge – bohater literacki

Ebenezer Scrooge – bohater literacki

Zaprezentuj duchy odwiedzające Scrooge’a w Opowieści wigilijnej