Dedykacja

Drukowana zazwyczaj na początku utworu wypowiedź autora o tym, że dane dzieło poświęca on jakiejś określonej osobie. Taka dedykacja znajduje się na początku Małego Księcia czy Dziadów.

Formuła na książce, fotografii lub innym przedmiocie, informująca o ofiarowaniu komuś danej rzeczy, napisana własnoręcznie przez ofiarodawcę i podpisana przez niego.

 

Kiedy i gdzie piszemy dedykację?

Gdy ofiarowujemy komuś książkę (także zdjęcie, album lub płytę), piszemy dedykację, czyli samodzielnie sformułowane przesłanie dla obdarowywanego.

Dedykację umieszczamy na początku książki, na dole strony tytułowej (nie na okładce). Ważne jednak, aby dedykacja nie zasłaniała druku. W przypadku fotografii dedykację piszemy na odwrocie zdjęcia. Jeśli dedykowany ma być album (np. fotografii czy malarstwa) i strona tytułowa jest już zajęta (umieszczono na niej reprodukcję jakiegoś dzieła), możemy do książki dołączyć małą karteczkę z dedykacją. Ważne – elegancką, schludną, bez żadnych dodatkowych nadruków, niepostrzępioną.

 

Jak powinna wyglądać poprawna dedykacja?

I. Musi być dostosowana do odbiorcy,

tzn. do jego wieku, wykształcenia, a przede wszystkim do rodzaju znajomości nadawcy z odbiorcą (np. inna będzie dedykacja dla przyjaciela, inna dla cioci, a inna dla nauczyciela). Powinna też pasować do rodzaju ofiarowywanej książki, np. filozoficzny cytat raczej nie pasuje jako dedykacja książki kucharskiej, a miłosne wyznanie do albumu o marynarce wojennej.

Dedykacja dla przyjaciela (rówieśnika)

• TAK
  Chciałabym, abyś czytając tę książkę, jak najczęściej się uśmiechała. A uśmiechając się, myślała także o mnie.Ania Jabłońska

• NIE
  Pragnę wyrazić nadzieję, iż ofiarowana Ci przeze mnie książka będzie nieodłącznym towarzyszem wielu lat Twego życia.
  Z poważaniem
  Anna Izabela Jabłońska

Dla wychowawczyni (np. na zakończenie nauki w gimnazjum)

• TAK
  Dziękujemy za wszystkie miłe chwile spędzone wspólnie w szkolnej klasie. Obiecujemy, będziemy je zawsze pamiętać.
  Klasa IIId

• NIE
  To bardzo fajna książka, więc chyba się pani spodoba. Dajemy ją pani z okazji końca naszej nauki w gimnazjum.
  Klasa IIId

II. Pod dedykacją zawsze umieszczamy swoje imię i nazwisko oraz datę

(ewentualnie nazwę święta, z okazji którego została ofiarowana książka, np. Boże Narodzenie 2001). Ważne: to musi być pełne imię i nazwisko, a nie przezwisko (ksywa). Po latach Dziki z ostatniej ławki, Ruda czy Mysza nic nie znaczą.

III. Dedykacja może zawierać cytat – ale krótki.

Cytat musi być dopasowany do rodzaju ofiarowywanej książki.

• Świetnie, jeśli jest to fragment tej właśnie książki – to dowód, że dobrze wiesz, co ofiarowujesz.
• Po cytat możesz sięgnąć do Słownika cytatów lub innej antologii złotych myśli.
• W swoim podręczniku do literatury z pewnością też znajdziesz coś odpowiedniego.
• Pisząc dedykację dla twojego przyjaciela, możesz zacytować fragment piosenki, którą lubicie czy jest dla was szczególnie ważna.

Cytat musi być zrozumiały, przytoczony poprawnie, w dosłownym brzmieniu, umieszczony w cudzysłowie. Na końcu cytatu podajemy źródło – nazwisko autora i tytuł dzieła, z którego fragment pochodzi.

IV. Dedykacja może także (ale nie musi) być wyjaśnieniem, dlaczego akurat ta książka została ofiarowana w prezencie,

np.: Ta powieść dostarczyła mi wielu miłych chwil. Mam nadzieję, że spodoba się także Tobie…

V. Dedykacja nie powinna stracić swej aktualności.

Pisz więc tak, aby była ona zrozumiała nawet po wielu latach i abyś kiedyś… nie musiał się jej wstydzić. Czyli piszemy z sympatią, przyjaźnią, ale bez zobowiązujących stwierdzeń typu:

• Jesteśmy sobie przeznaczeni,
• Nie potrafię żyć bez Ciebie,
• Z nieskończoną miłością.

Uwaga!

• Unikaj zdań wielokrotnie złożonych, skomplikowanych. Ogranicz się do 3-4 zdań. Postaraj się o lekkość, wrażenie spontaniczności.
• Dedykacja jest wyrazem sympatii czy szacunku do obdarowywanego. Jeśli więc nie przepadasz za osobą, której ofiarowujesz książkę lub inny prezent, lepiej nie pisz dedykacji. Lepiej, aby była ona szczera, a nie wymuszona.

 

Strona „techniczna” dedykacji

Dedykacja powinna być estetyczna, napisana odręcznie – warto więc najpierw zrobić próbę na kartce, zaplanować ją graficznie, bez żadnych skreśleń i poprawek i oczywiście bez błędów stylistycznych, ortograficznych itd.

 

Przykłady:

Dedykacja 1.

Wypowiedź, w której autor informuje o poświęceniu komuś swojego dzieła, np.

Książkę tę dedykuję:
mojej mamie, która ukazała mi magię w moim świecie,
ojcu – za to, że pokazał mi człowieka za zasłoną,
a także mojej siostrze Angeli, za pociechę, gdy ogarnia mnie smutek.
(Chrisopher Paolini, Eragon)

Dedykacja 2.

Samodzielnie sformułowane przesłanie dla obdarowywanego, które powinno być starannie napisane, właściwie rozplanowane graficznie i zawierać następujące elementy oraz spełniać poniższe warunki:

• Cytat/złota myśl (koniecznie z podaniem źródła) – od tego można zacząć.
• Informacja o adresacie.
• Informacja z jakiej okazji.
• Treść życzeń.
• Nadawca (w prawym dolnym rogu).
• Miejscowość, data (w lewym dolnym rogu).

Przykład:

„Historia jest nauczycielką życia.”
(Cyceron)
Edycie Olszańskiej
z wyrazami uznania za zajęcie I miejsca w Wojewódzkim Konkursie Historycznym „Ślady przeszłości w mojej miejscowości”.
Życzymy Ci, aby historia – i ta, którą zgłębiasz, i ta – którą tworzysz, przyniosła Ci szczęście.
Organizatorzy
Białystok, 05.03.2012 r.

Zobacz:

https://aleklasa.pl/gimnazjum/c268-prace-pisemne/c312-formy-wypracowan/formy-wypowiedzi-2

https://aleklasa.pl/gimnazjum/c268-prace-pisemne/c312-formy-wypracowan/22-opis-obrazu

https://aleklasa.pl/gimnazjum/c268-prace-pisemne/c312-formy-wypracowan/32-ogloszenie

NOTE – notatka (zadania maturalne)

https://aleklasa.pl/gimnazjum/c268-prace-pisemne/c314-jak-napisac-to-lepiej/6-jak-poprawic-styl

https://aleklasa.pl/gimnazjum/c268-prace-pisemne/c314-jak-napisac-to-lepiej/7-wyrazy-obce-i-jak-ich-uzywac

https://aleklasa.pl/gimnazjum/c268-prace-pisemne/c314-jak-napisac-to-lepiej/5-zastepniki-czyli-czym-zastapic-wyraz