Przepis na dobrą pracę
- Najpierw przemyśl temat.
- Zaplanuj elementy pracy (co po czym). Obmyśl jej formę.
- Zbierz i spisz argumenty (przykłady literackie, osoby, wypowiedzi) dowodzące swojego zdania.
- Wymyśl niebanalny, mądry, przyciągający wstęp do pracy.
- Powołaj się na autorytety.
- Dodaj odpowiednie cytaty.
- Konsekwentnie trzymaj się własnej myśli i tematu.
- Podnoś poziom pracy przez „wyskoki” ponad program.
Realizacja pracy pisemnej
Sprawdza się kompozycja trójdzielna:
- wstęp,
- rozwinięcie,
- zakończenie.
Wstęp jest swego rodzaju wizytówką pracy – i tak jak ona powinien być elegancki i dobrze skomponowany. Bierzesz go z własnego konspektu. Rozwijasz lub nie – ale pamiętaj, że dalsza część musi się z nim wiązać, nawet jeśli miałoby to być po prostu stwierdzenie:
Teraz dokonam przeglądu znanej mi literatury.
Rozwinięcie – to zapisany tok Twojego rozumowania. Pamiętaj, by każdą nową myśl oddzielić od innych akapitem. Ułatwisz zadanie nie tylko czytającemu (praca będzie przejrzysta), ale i sobie – gdy zechcesz przeczytać ją ponownie i dokonać ewentualnych poprawek. Zyskasz dodatkowe punkty.
Jeśli masz kłopoty z rozpoczynaniem akapitów zacznij od najprostszego schematu: kolejne tytuły literackie przywoływane są jako przykłady i krótko omówione.
Ważne!
Omówione, a nie streszczone! Podajemy i omawiamy owe utwory a potem następne i następne, i tak aż do zakończenia, które głosi, że powyższe przykłady dobitnie potwierdzają tezę zawartą we wstępie pracy. Kto posiadł już tę umiejętność – może próbować pierwszych, bardziej ambitnych kombinacji.
Zakończenie to duży problem dla sporej grupy uczniów. Nieubłagany czas (albo zmęczenie) sprawia, że zakończenie to nędzne dwie linijki pełne ogólników. Często kontrastuje z niezłym wstępem i wyczerpującym rozwinięciem. Mimo niewątpliwych zalet pracy pisane w pośpiechu i nieprzemyślane zakończenie pozostawia niedosyt u czytającego i wpływa na obniżenie oceny. Według kryteriów egzaminacyjnych, zakończenie powinno krótko zebrać i podsumować wnioski.
Pamiętaj! o proporcjach tych trzech części – wstęp czy zakończenie nie powinny być dłuższe od rozwinięcia. Najbardziej elegancko byłoby, gdyby wstęp i zakończenie były mniej więcej tej samej długości. Rozwinięcie zawsze jest najdłuższe.
Na koniec sprawdź:
- ortografię i interpunkcję;
- dobór materiału literackiego.Czy jest dostatecznie. bogaty, czy nawiązuje do tematu, czy tytuły, autorów i postacie podałeś poprawnie?
- poprawność stylistyczną. Czy żadne ze zdań nie brzmi podejrzanie? Czy wyrazy mają poprawne formy gramatyczne? Czy obcych słów używasz prawidłowo?
Pamiętaj, że wszystko „złe” czego nie zauważysz, obniży wartość twojej pracy. Ponieważ trochę już siebie znasz, wiesz jakie błędy robisz najczęściej – na tę warstwę pracy zwróć uwagę szczególną.
Czy praca może być za długa lub za krótka?
Bardzo trudno odpowiedzieć na to pytanie.
Jeśli uważasz, że Twoja praca jest za krótka:
- sprawdź, czy nie zapomniałeś o jakimś ważnym zagadnieniu lub nie potraktowałeś go zbyt ogólnikowo,
- upewnij się, czy ogólne uwagi typu „Jan Kochanowski nawiązywał do twórczości Horacego” nie wymagają przykładów i wyjaśnień jak nawiązywał: tytuł, cytaty itp.,
- upewnij się, czy nie powinieneś ułatwić czytelnikom zrozumienie toku Twojego wywodu przez podkreślenie związku między poszczególnymi zagadnieniami:
– Niezmiernie ważny jest także problem…,
– Powrócę teraz do wątku…,
– Tę tezę ilustruje cytat z…,
– Kolejna rzecz, której nie można pominąć, to…
Jeśli chcesz skrócić „przegadaną” pracę
- Poszukaj informacji nieistotnych, niezwiązanych ściśle z tematem
- Wyeliminuj wszelkie (niezamierzone) powtórzenia
- Zastanów się, czy długiej listy przykładów nie można by zastąpić jednym, za to wyjątkowo celnym, wyrazistym i krótkim podsumowaniem
- Skróć informacje ogólne, np. dotyczące tła historycznego, biografii autora itd.
Zobacz:
https://aleklasa.pl/liceum/c238-sztuka-pisania/c243-sztuka-pisania-teoria/jak-pisac-wypracowanie-2